tarihte 4 şubatta ölenler

Theodoros Kolokotronis Θεόδωρος Κολοκοτρώνης
Doğum	3 Nisan 1770 Ramovouni, Messinya, Mora Yarımadası
Ölüm	4 Şubat 1843 Atina, Yunanistan
Bağlılığı	Yunanistan
Rütbesi	Mareşal
Çatışma/savaşları	Yunan Bağımsızlık Savaşı
İmza

Theodoros Kolokotronis (Yunanca: Θεόδωρος Κολοκοτρώνης; 3 Nisan 1770, Ramovouni – 4 Şubat 1827, Atina), Yunan Bağımsızlık Savaşı’nda başrol oynayan Yunan mareşali. Yunan tarihinin en önemli ve ünlü milli kahramanlarından biri olarak kabul edilmektedir.

Yunanistan’ın Osmanlı Devleti’nden bağımsızlığını elde etmesi için mücadele eden Philiki Hetaireia (Filiki Eterya) adlı devrimci örgütün üyesiydi. Bağımsızlık Savaşı sırasında Mora’da (Peloponnesos) çarpışan isyancılara önderlik etti. 1821’de Yunan ayaklanmasında, Sultan II. Mahmut, Dramalı Mahmut Paşa’yı Osmanlı ordularının komutanlığına getirip Yunan isyanını bastırmakla gorevlendirdi. Dramalı Mahmut, Mora Yarımadasına yaklaşık 42.000 kişilik kocaman bir orduyla girip Argos’a hızla ilerledi. Ancak 26 Temmuz 1822’de Dervenakia’da Yunan kuvvetleri, komutan Theodoros Kolokotronis’in uyguladığı taktiği ile Osmanlı ordusunun en büyük kısmını yok etti. Dramalı Mahmut, aldığı ağır yenilgiden sonra Korint’e geri çekildi ve orada yüksek ateşle tifodan hayatını kaybetti.

Ayaklanmacılık suçundan Hydra Adasında hapse atıldıysa da, sonradan Mora’nın Mısırlılara karşı savunulmasında görev almak üzere serbest bırakıldı. 1825’te Yunanistan’da İngiliz protektora yönetiminin kurulmasını talep eden belgeyi imzaladı ve Sir Richard Church’e Yunan ordularının başkomutanlığını üstlenme çağrısında bulundu. 1828’de Yunanistan’a ayak basan geçici devlet başkanı Kont Yannis Kapodistrias’ı destekleyen Kolokotronis, ülkedeki Rusya yanlısı grubun önderleri arasına girdi. Kapodistrias’ın 9 Ekim 1831’de öldürülmesinin ardından, yeni kurulacak Yunan Krallığı’nın başına 17 yaşındaki Bavyera prensi Otto’nun geçirilmesini amaçlayan rakip bir yönetim kurdu. Bavyera prensi Otto’nun geçirilmesini amaçlayan rakip bir yönetim kurdu. Bavyera prensi Otto’nun Otho adıyla tahta çıkmasından sonra, çoğu Bavyeralı olan kral naiplerini yönetimden uzaklaştırmak için yoğun çaba gösterdi. Bu nedenle 7 haziran 1834’te ölüm cezasına çarptırıldıysa da sonradan affedildi, generalliğe ve Devlet Konseyi üyeliğine atandı.

• 
  Kolokotronis’in silahları ve muhimmatı (Eski Yunan Meclisi, Atina)
• 
  Kolokotronis’in miğferi
• 
  Kolokotronis’in Dervenakia’daki heykeli
• 
  Theodoros Kolokotronis (Dionysios Tsokos)

Şeyh Şamil
Dağıstan İmamı
Hüküm süresi	1834 – 1859
Önce gelen	Hamzat Bey
Sonra gelen	Yok
Doğum	26 Haziran 1797 Gimri, Dağıstan
Ölüm	4 Şubat 1871 (73 yaşında) Medine, Osmanlı İmparatorluğu
Defin	Bâki Mezarlığı
Eş(ler)i	Fatimat Cevheret Zahidet Amina Şovanat
Çocuk(lar)ı	Gazi Muhammed Muhammed Şafiî Muhammed Said Muhammed Kamil
Babası	Dengav Muhammed
Annesi	Bahu Mesedu
Dini	İslam
İmza

Şeyh Şamil (26 Haziran 1797; Gimri, Avar Hanlığı – 4 Şubat 1871; Medine); Kuzey Kafkasya halklarının siyasi ve dinî önderi, Kuzey Azerbaycan, Dağıstan, Çeçenistan ve Çerkesya’nın üçüncü imamı olan imam ve asker. Kafkasya’nın bağımsızlığı için mücadele etmiş olan Şeyh Şamil, Müslüman nüfusa sahip ülkelerde ün sahibidir. Ruslara karşı kazandığı zaferlerden ötürü “Kafkas Kartalı” ve “Rusya’nın Kâbusu” gibi isimlerle anılır. Hamzat Bey’den sonra Kafkasya’daki direnişçilerin komutanıdır ve aynı zamanda Nakşibendi şeyhlerinden Seyyid Cemaleddin Kumuki’nin halifelerindendir. Yirmi beş yıl sürdürdüğü savaş ile onu izleyenlerin benimsemiş oldukları İslam ve tasavvuf inancı, günümüzde Kafkas halkları arasında oldukça yaygındır.

Dağıstan’ın Gimri köyünde 26 Haziran 1797 tarihinde dünyaya geldi. Bir görüşe göre Avar kökenlidir.^[3] Babası Avarlardan Muhammed, annesi Avar beylerinden Pîr Budak’ın kızı Bahu Mesedu’dur. Diğer görüşe göre ise Baba tarafından Kumuk kökenlidir. Avar Asıllı Devlet Adamı ve Tarihçi Ramazan Abdulatipov ise annesinin kökeninin Mantaşhilal adlı Kumuk sülalesine mensup olduğunu belirtmiştir. Rus Yazar Verderevsky’ye göre Şamil kendisini “Tatar” olarak adlandırıyordu: Rus Devrimi öncesi kaynaklarda Kumuklar “Tatarlar” adı altında biliniyordu.

“Kendimi güçlü hükümdarlarla karşılaştırmaya cesaret edemiyorum: Ben basit bir Tatarım, Şamil; ama toprağım, ormanlarım ve boğazlarım beni birçok hükümdardan daha güçlü kılıyor”.

Ailede hem Kumuk hem de Avar dilleri konuşuluyordu.

Doğduğunda kendisine dedesi Ali’nin adı verildi. Ancak sürekli hasta olduğundan ad değiştirmenin iyi geleceğine dair geleneksel inancın etkisiyle ailesi adını Şâmil (Şâmûîl, Şemûîl) olarak değiştirdi. Ardından arkadaşı Molla Muhammed ile birlikte Harakinili Said ve ileride kayınpederi olacak olan Nakşibendi şeyhi Cemâleddin Gazi Kumuki’den dinî ilimleri tahsil etti ve yirmi yaşlarında ileri bir seviyeye ulaştı.

On beş yaşında at binmeye ve kılıç kullanmaya başlamıştır. Yirmi yaşında çoğu spor dalında yetenek sahibi biri hale gelmiştir. Ayrıca Nakşibendi tarikatında aldığı bu eğitim onda Rusların; Kafkasya’da ortadan kaldırmak istediği İslamiyet’i, tekrar canlandırmak ve yaymak için uğraşmasına, özgürlük, direniş ve İslam Birliği gibi bazı düşüncelerin gelişmesini sağlamıştır. Rus İmparatorluğu’na karşı Dağıstan’da başlattığı savaşını Çeçenistan’da sürdürmüştür. Savaş, Kuzeybatı Kafkasya’da devam eden Rus-Çerkes Savaşı ile birleşmiştir. 1848 yılında Şamil, Çerkesya’ya komutanı Naib Muhammed Emin’i gönderdi.

Dönemin güçlü devletlerinden biri olan Rusya’nın engellemesiyle dost olan ülkelerden gelen yardımlar kesilince, Şeyh Şamil ülkesinin gücünün tükenişini görmüştür. 1859’un 6 Eylül’ünde 70 bin kişilik Rus ordusuna, yanında birkaç yüz kişi kalıncaya kadar direndikten sonra, savaşı sürdürmesinin tehlikeli olduğunu anlayan Şeyh Şamil, Çarlık yetkilileriyle müzakereler yaparak, silah bırakma yolunu seçti.

Rus Çarı II. Aleksandr, Şeyh Şamil’i sarayın kapısında son derece nazik karşıladı ve kılıcını almayarak kendisine olan hayranlığını dile getirdi. Şeyh Şamil, bir ay kadar sarayda misafir edildikten sonra, saygın tutsak olarak esaret yıllarını geçireceği Kaluga’ya gönderildi. Sürgüne gittiği çeşitli Rus kentlerinde sempati toplayarak günlerini geçirdi.

Şeyh Şamil davasına sadık bir insan olarak yaşamıştır; bu uğurda annesi ile arasında geçen olay tarihe geçmiştir:

Savaş dönemlerinde halktan bazıları “Artık teslim olalım, anlaşma yapalım.” diye söylenmeye başlamıştır. Bunun üzerine Şeyh Şamil teslim olmaktan bahsedene kırbaç cezası vermeyi uygun görmüştür. Bu durumdan çekinen halk çareyi Şeyh Şamil’in annesine gitmekte bulmuşlardır. Annesi Şeyh Şamil’e teslim olma teklifini sorunca Şeyh Şamil koymuş olduğu kanundan ödün vermemiştir. Cezayı yaşlı bir kadın çekemeyeceğinden, ceza oğluna intikal ettirilmiş böylece Şeyh Şamil kendini kırbaçlattırmıştır.

Sürgünde on yıl kadar geçirdikten sonra Çar, Şeyh Şamil’in hacca gitmesine izin verdi. Kendi isteği ile gönderildiği Kiev’den 31 Mayıs 1869’da İstanbul’a gitti. Gittiği gün sadrazam ve şeyhülislam ile görüştü. Ardından 15 Ağustos 1869’da Dolmabahçe Sarayı’nda Padişah Abdülaziz ile görüştü. Padişah kendisine ve aile bireylerine maaş bağlattı. 15 Ocak 1870’te Abdülaziz’e veda ziyaretinde bulunmasının ardından yedi ay kaldığı İstanbul’dan 25 Ocak 1870’te hac vazifesini yerine getirmek için ayrıldı. Hac görevini yerine getirdikten sonra Şeyh Şamil, Şubat 1871’de Medine’de öldü. Şeyh Şamil, Medine’de bulunan Cennetü’l-Baki’ye defnedildi.

Lak kökenli müridi Muhammed Emin, başlangıçta Ruslara karşı önemli başarılar kazandıysa da 1859 yılında Şeyh Şamil’in silah bırakmasına rağmen Çerkesya’da mücadeleyi sürdürme kararını almasıyla tartışmalı bir liderlik yürüttü.

1. Fatimat
2. Cevheret
3. Zahidet
4. Emine
5. Şovanat

1. Gâzi Muhammed, (Osmanlı’nın hizmetine girerek 93 Harbi’nde Ruslara karşı savaşmıştır.)
2. Muhammed Şâfiî (Rusların hizmetinde bulunarak orduda tuğgeneralliğe kadar yükselmiştir.)
3. Ahmed Cemâleddin
4. Muhammed Sâid
5. Cemaleddin
6. Muhammed Kâmil

1. Fatimat
2. Nafisat
3. Necabat
4. Bahu-Mesedu
5. Safiyat

Mahmud Esad Coşan
Coşan, Avustralya’da 1999
Doğum	14 Nisan 1938 Ahmetçe, Ayvacık, Çanakkale, Türkiye
Ölüm	4 Şubat 2001 (62 yaşında) Sidney, Avustralya
Ölüm sebebi	Trafik kazası
Defin yeri	Eyüp Mezarlığı, İstanbul
İkamet	Bulgurlu, Üsküdar, İstanbul
Milliyet	Türk
Etnik köken	Özbek
Vatandaşlık	Türkiye
Eğitim	Vezneciler İlkokulu Vefa Lisesi
Mezun olduğu okul(lar)	İstanbul Üniversitesi Ankara Üniversitesi
Meslek	Din adamı, vaiz, akademisyen
Etkin yıllar	1980-2001
Organizasyon	Nakşibendilik
Memleket	Buhara, Özbekistan
Yerine geldiği	Mehmed Zahid Kotku
Yerine gelen	Muharrem Nureddin Coşan
Kurul üyeliği	İskenderpaşa Cemaati
Din	Sünni İslam (Hanefi)
Evlilik	Hacer Muhterem Coşan (1960-2001)
Çocuk(lar)	Muharrem Nureddin Coşan Aişe Hümeyra Coşan Uyarel. Fatıma Züheyra Coşan Dündar.
Ebeveyn(ler)	Halil Necati Coşan Şadiye Coşan

Mahmud Esad Coşan (14 Nisan 1938; Ahmetçe, Ayvacık, Çanakkale – 4 Şubat 2001, Sidney, Avustralya), Türk akademisyen, yazar, din adamı, vaiz, Nakşibendi şeyhi.

Çanakkale’nin Ayvacık ilçesi Ahmetçe Köyü’nde Halil Necati ve Şadiye Coşan çiftinin çocuğu olarak dünyaya geldi. Soyu anne-baba tarafından Buhara’dan Çanakkale’ye göç etmiş seyyidlere dayanır. 1942 yılında Halil Necati ailesiyle birlikte İstanbul’a gelip İstanbul Müftülüğü’nde göreve başladı. Mahmut Esat 1950’de Vezneciler İlkokulu’nu, 1956’da Vefa Lisesi’ni bitirdikten sonra girdiği İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arap-Fars Filolojisi Bölümü’nden 1960’ta mezun oldu. Arap Dili ve Edebiyatı, İran Dili ve Edebiyatı, Orta Çağ Tarihi ile Türk-İslam Sanatı sertifikaları aldı. Aynı yıl Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde Klasik Dini Türkçe Metinler Kürsüsü’nde asistan olarak tayin edildi. Asistanlığının ilk yıllarında fakülte yayın kurulunda iki yıl sekreterlik görevinde bulundu. 1965 yılında Hatiboğlu Muhammed ve Eserleri adlı teziyle doktor, 1973 yılında Hacı Bektaş-ı Veli: Makalat adlı çalışmasıyla doçent, Matbaacı İbrahim-i Müteferrika ve Risale-i İslamiyye isimli takdim teziyle 1982’de profesör unvanını aldı. Nisan 1973 yılında Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Türk-İslam Edebiyatı Kürsüsü öğretim üyeliğine atandı ve kürsü başkanlığını üstlendi. 1967-1968 öğretim yılında Ankara’da bir özel yüksek okulda, 1977-1980 yıllarında Sakarya Devlet Mimarlık Mühendislik Akademisi’nde çeşitli dersler okuttu. Yurtdışında misafir öğretim üyeliği görevlerinde bulundu. 1987’de kendi isteğiyle emekliye ayrıldı.

1977’de Nakşibendi tarikatının İskenderpaşa Cemaati lideri Mehmed Zahid Kotku’nun izniyle hadis sohbetlerine başladı. 13 Kasım 1980’de Mehmed Zahid Kotku’nun vefatıyla cemaatin lideri oldu. 1987’de kendi isteğiyle emekliye ayrılan Mahmud Esad Coşan, konferans, sohbet, yayın ve çeşitli kurumsal faaliyetlerle yoğun bir şekilde eğitim çalışmalarını sürdürdü. İslâm, Kadın ve Aile, İlim ve Sanat gibi dergilerin yayınını yaptırdı ve bu dergilerde başmakaleler yazdı. 1993’te Akra FM’i yayına başlattı. 28 Şubat sürecinde Avustralya’ya giden Coşan, 1997’den itibaren ABD ve Avrupa ülkelerinde bulundu.

İskenderpaşa Cemaati’nin şeyhi Mahmud Esad Coşan, Avustralya’da geçirdiği trafik kazası sonucunda 63 yaşında öldü. 4 Şubat 2001 gecesi Türkiye saati ile 04.00’te Sidney yakınlarındaki Dubbo şehrinde meydana gelen kazada, Coşan’ın damadı Ali Yücel Uyarel de öldü.

Ölüm haberinin ulaşmasının ardından cemaat mensupları, Coşan’ın evinin de bulunduğu Bulgurlu, Üsküdar’daki cemaatin merkezine akın etti. Coşan’ın babası Necati Coşan ile ağabeyi Mithat Coşan, cemaatin merkezi olarak kabul edilen Çilehane Camii’nde taziyeleri kabul etti. Sabahın erken saatlerinden itibaren Hacı Mehmet Efendi Sokağı’nda toplanan cemaat mensupları, Çilehane Camii’nin önünde uzun kuyruklar oluşturdu. Kadınlar ise caminin yakınlarında olan Coşan’ın evinde toplandı.

9 Şubat 2001 günü Fatih Camii’nde kılınan cenaze namazının ardından Coşan’ın naaşı Eyüp Mezarlığı’na defnedildi.

• Hacı Bektaş-ı Veli: Makalat, İstanbul, 1982.
• Hatiboğlu Muhammed ve Eserleri, İstanbul, 2013.
• Akademik Makaleler, İstanbul, 2008.
• Tarihi ve Tasavvufi Şahsiyetler, İstanbul, 2008.
• İstanbul’un Fethi ve Fatih, İstanbul, 2009.
• Dilimiz ve Kültürümüz, İstanbul, 2009.
• Matbaacı İbrahim-i Müteferrika ve Risale-i İslamiyye, İstanbul, 2010.
• 21. Yüzyılda Asıl Mesele, Server Yayınları, 2018.
• 21. Yüzyılda Kulluk Sanatı, Server Yayınları, 2018.
• Fatiha Suresi Tefsiri, Server Yayınları, 2018.
• Sünnet Olmadan Ümmet Olmaz, Server Yayınları, 2017.
• Tarihi ve Tasavvufi Şahsiyetler, Server Yayınları, 2011.
• İslam, Server Yayınları, 2017.