Tarihte 21 Ocak

Abdullah bin Abdülaziz Âl-i Suud عبدالله بن عبد العزيز آل سعود İki Kutsal Caminin Hizmetkârı
6. Suudi Arabistan kralı
Hüküm süresi	1 Ağustos 2005 – 23 Ocak 2015 (9 yıl, 5 ay ve 22 gün)
Taç giymesi	2 Ağustos 2005
Önce gelen	Fehd bin Abdülaziz el-Suud
Sonra gelen	Selman bin Abdülaziz el-Suud
6. Suudi Arabistan Ulusal Muhafızları Komutanı
Hüküm süresi	26 Ocak 1963 – 16 Kasım 2010
Sonra gelen	Saad bin Suud bin Abdülaziz el Suud
Doğum	1 Ağustos 1924 Riyad, Necid Sultanlığı
Ölüm	23 Ocak 2015 (90 yaşında) Riyad, Suudi Arabistan
Tam adı Abdullah bin Abdülaziz bin Abdurrahman bin Faysal bin Türkî bin Abdullah bin Muhammed bin Âl-i Suud
Hanedan	Suud Hanedanı
Babası	İbn Suud
Annesi	Fehde bint Asi eş-Şemmeri
Dini	Vahhabi İslam

Abdullah bin Abdülaziz Âl-i Suud (Arapça : عبد الله بن عبد العزيز آل سعود – 1 Ağustos 1924, Riyad – 23 Ocak 2015, Riyad), Suudi Arabistan eski kralı.

Abdullah bin Abdülaziz, 1 Ağustos 1924 yılında, Necid Sultanlığı’nın Riyad Bölgesi’nde doğdu. Babası Abdülaziz El Suud, annesi Fehda bint Asi eş-Şimmeri idi. Suudi Ailesi’nin bir üyesidir. Abdülaziz el Suud’un 37 çocuğundan 13.süydü.^[1]

İlk kamu görevi, Mekke’nin belediye başkanlığı oldu. Ardından babası Abdülaziz El Suud tarafından Suudi Arabistan Ulusal Muhafızları’nın komutanı görevine geçti. Abisi Kral Fahd bin Abdül Aziz 1995’te kalp krizi ve felç geçirmesinin ardından fiilen ülkeyi yönetmeye başlayan Kral Abdullah 2005’te Fahd’ın ölümüyle resmen tahta geçti.^[1] Milli Muhafızların kontrolünün onda olması, veliaht ve kral olmasında önemli bir rol üstlenir. 1 Ağustos 2005 tarihinde resmi kral oldu. Kral farklı zamanlarda 30’a yakın kadınla evlendi ve 36 çocuğu çocuğu vardı.^[2] Veliahtı Salman bin Abdülaziz el Suud olmuştur.

89 yaşındaki Kral Abdullah son yıllarda önemli sağlık problemleri yaşamış ve bu nedenle defalarca hastaneye kaldırılmıştı. Özellikle 2013 yılından bu yana hastalıkları sebebiyle veliaht prens olan kardeşi Selman bin Abdülaziz el-Suud, ülkenin hükûmetini kontrol ediyor ve Suudi Arabistan’ın fiili hükümdarı olarak kabul ediliyordu. Son aylarda kamuoyu önüne çıkmayan Kral Abdullah’ı, törenlerde veliaht prens temsil ediyordu. Aralık ayında Akciğer rahatsızlığı sebebiyle Riyad’da kaldırıldığı hastahanede 23 Ocak 2015 tarihinde öldü.^[3] Cenazesi Riyad’daki İmam Türki bin Abdullah Camii’ne, prenslerin omuzunda taşınarak götürüldü. Düzenlenen törenin ardından Kral Abdullah’ın cenazesi, isimsiz bir mezara defnedildi.^[1] Kral Abdullah ölünce Bahreyn’de 40 gün, Mısır’da 7 gün, Birleşik Arap Emirlikleri, Ürdün, Tunus, Fas ve Lübnan’da 3 gün, Türkiye’de ise 24 Ocak 2015’te 1 günlük ulusal yas ilan edildi.

NATO ve ABD ile yakınlaşmış ve işbirliğine girmiştir. Abdullah bin Abdülaziz el-Suud döneminde Suudi Arabistan, BAE ile birlikte Mısır’da yaşanan askerî müdahale ve ardından yapılan seçimlerle Cumhurbaşkanı seçilen Sisi’ye en çok mali yardımda bulunan iki ülke idi. Kral Abdullah Mısır’da Mursi yönetiminin devrilişiyle beraber Mısır ordusundan övgüyle bahsettiği mesajını yolladı ve açık destek verdi. Al Jazeera, Suudi Arabistan ve Sisi liderliğindeki Mısır ilişkileri hakkında “Suud yönetimi ile Mısır yönetimi arasındaki ilişkiler tarihte hiç olmadığı kadar iyi durumda” yorumunda bulunmuştu.^[4] Suudi Arabistan 7 Mart 2014’te Müslüman Kardeşler’i terör örgütü listesine soktu.^[5]

Wikileaks belgelerine göre Suudi Arabistan kralı Abdullah’ın da aralarında olduğu bazı Arap liderlerin ABD’den, İran’a saldırmasını ve nükleer tesislerini yok etmesini istedi.

ABD ve İsrail ile ilgili konularda İslam dünyasının tepkisiyle karşı karşıya geliyordu. Onu eleştirenler özellikle Filistin meselesine mesafeli durması ve İsrail’in Gazze saldırılarına karşı sessiz kalışını gerekçe olarak göstermekteydiler.^[6]

2015’te kadınlara seçme-seçilme hakkının verilebileceğini ifade ettiyse de bu hak verilmeden öldü.

İyi ilişkiler kurduğu eski ABD Başkanı George Bush, Kral Abdullah’ı “aziz bir dostu” olarak tanımladı.^[7]

2011’de finans dergisi Forbes, Kral Abdullah ve yakın ailesinin belgelenebilir servetini 21 milyar ABD Doları olarak tahmin ederek onu dünyanın en zengin hükümdarlarından biri olarak gösterdi.^[8] Bir tahmin, servetini 18 milyar ABD Doları olarak belirleyerek onu dünyanın en zengin üçüncü devlet başkanı yapıyor.^[9]

Ayşen Gruda
2017’de Ayşen Gruda
Doğum	Ayşen Erman 22 Ağustos 1944 Yeşilköy, Bakırköy, İstanbul, Türkiye
Ölüm	23 Ocak 2019 (74 yaşında) Kâğıthane, İstanbul, Türkiye
Ölüm sebebi	Pankreas kanseri
Defin yeri	Zincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul 41°4′28.5″K 29°00′49.4″D
Milliyet	Türk
Meslek	Oyuncu
Etkin yıllar	1962-2019[1]
Evlilik	Yılmaz Gruda (e. 1965; b. 1976)
Çocuk(lar)	Mediha Elvan Gruda (d. 1968; ö. 2023)
Ebeveyn(ler)	İbrahim Sami Erman Zekiye Erman
Akraba(lar)	Ayten Erman (ablası) Ayben Erman (kardeşi)
Ödüller	Tüm Liste

Ayşen Gruda (evlilik öncesi soyadı: Erman; 22 Ağustos 1944,^[2][3][4][5] İstanbul – 23 Ocak 2019, İstanbul), Türk tiyatro, dizi ve sinema oyuncusu. Türk sinemasında “domates güzeli” lakabıyla tanınan Gruda, birçok Yeşilçam filminde Şener Şen, Adile Naşit, Kemal Sunal ve İlyas Salman gibi oyuncularla başrolde yer aldı. Ablası Ayten Erman ve kardeşi Ayben Erman da oyunculuk yapmışlardır.

Ayşen Gruda, 22 Ağustos 1944 tarihinde İbrahim Sami-Zekiye Erman çiftinin üç kızından ortancası olarak İstanbul’un Bakırköy ilçesinin Yeşilköy semtinde, Osmanlı zamanında karargâh olarak kullanılan bir köşkte doğdu. Babası kara tren makinistiydi. Komedi yeteneği, çocuk yaşta Yeşilköy’deki evlerinde Ermeni komşularının taklidini yaparken ailesi tarafından keşfedildi. Lise ikiye giderken babası öldü. Geçim sıkıntısı yüzünden okulu bırakıp çalışmaya başladı. Kardeşi Ayben Erman ve ablası Ayten Erman da kendisi gibi oyuncu olacaktı. Televizyon için yaptığı skeçlerden birinde canlandırdığı “Domates Güzeli Nahide Şerbet” karakterinden sonra lakabı “Domates Güzeli” olarak kaldı.^[6]

Ayşen Gruda, Tevfik Bilge’nin turne tiyatrosunda profesyonel oyunculuğa başladı. İlk rolü 1962 yılında “Kongre Eğleniyor” adlı vodvilde küçük bir hizmetçi rolü idi. 1977 yılında 16 senelik tiyatro hayatından sonra televizyonda bir eğlence programı içinde yayınlanan skeçte canlandırdığı “Domates Güzeli Nahide Şerbet” karakterinden sonra herkes tarafından tanındı.

Ayşen Erman, Ankara Meydan Sahnesi’nde tiyatro oyuncusu Yılmaz Gruda ile tanışıp evlendi. Kızları Elvan doğunca Ayşen Gruda bir süre tiyatroya ara verdi. Ayşen Gruda, Yılmaz Gruda’dan boşandıktan sonra da soyadını kullanmayı sürdürdü.

Ayşen Gruda daha sonra yakın dostu Adile Naşit’le birlikte, Ertem Eğilmez filmlerinin çekirdek kadrosunda yer aldı.

Ayşen Gruda; “Mum Söndü”, “Devekuşu Kabare”, “Hababam Sınıfı Müzikali”, “Yedi Kocalı Hürmüz” gibi oyun ve müzikallerde yer aldı. Tiyatronun yanı sıra birçok televizyon programında skeçlerde ve dizilerde oyunculuk yaptı. Sinemada “Tosun Paşa”, “Süt Kardeşler”, “Şaban Oğlu Şaban”, “Hababam Sınıfı”, “Neşeli Günler” gibi birçok klasikleşmiş Türk sineması örneklerinde oynadı. 2014 yılında senaristliğini ve yönetmenliğini Cem Yılmaz’ın yaptığı “Pek Yakında” adlı sinema filminde Cem Yılmaz, Ozan Güven, Zafer Algöz, Özkan Uğur, Çağlar Çorumlu ve Tülin Özen ile birlikte rol aldı.^[7]

Müjdat Gezen’in 2003 yılında yayımlanan “Galiba Ben Sanatçıyım” adlı biyografik kitabında, ‘G.A’ kod adıyla verdiği eski aşklarından birisinin Ayşen Gruda olduğu iddia edildi. Gezen ve Gruda 2016 yılında verdikleri ortak bir röportajda bir zamanlar aşk yaşadıklarını ve 1963 yılında ise nişanlandıklarını açıkladılar. Ayşen Gruda, Müjdat Gezen askerde iken Yılmaz Gruda ile evleneceğini mektupla Gezen’e bildirdi ve çift ayrılma kararı aldı. Ayşen Gruda, 1965 yılında tiyatrocu Yılmaz Gruda ile evlendi. Bu evlilikten Elvan Gruda adında bir kızları oldu. 11 yıl süren evlilikleri 1976 yılında boşanmayla sonuçlandı.^[8]

İstanbul’da bulunan bir hastanede pankreas kanseri tedavisi gören, Türk sinemasının “Domates Güzeli” lakaplı oyuncusu Ayşen Gruda bu hastalığa bağlı solunum yetmezliği sonucu 23 Ocak 2019’da 74 yaşında öldü.^[1][9] Cenazesi 25 Ocak 2019’da İstanbul’da Zincirlikuyu Camii’nde kılınan cenaze namazı sonrası Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.