Tarihte 2 mart olayları

II. Aleksandr
Rusya imparatoru
Hüküm süresi	3 Mart 1855-13 Mart 1881
Taç giymesi	7 Eylül 1856
Önce gelen	I. Nikolay
Sonra gelen	III. Aleksandr
Doğum	29 Nisan 1818 Moskova
Ölüm	13 Mart 1881 (62 yaşında) Sankt-Peterburg
Defin	Peter ve Paul Katedrali
Eş(ler)i	Marie of Hesse and by Rhine
Çocuk(lar)ı	Grand Düşes Aleksandra Aleksandrovna Çareviç Nikolay Aleksandroviç III. Aleksandr Grand Düşes Maria Aleksandrovna Grand Dük Vladimir Aleksandroviç Grand Dük Aleksey Aleksandroviç Grand Dük Sergei Aleksandroviç Grand Dük Paul Aleksandroviç
Hanedan	Romanov Hanedanı
Babası	I. Nikolay
Annesi	Alexandra Feodorovna (Prusyalı Charlotte)
Dini	Rus Ortodoks
İmza

II. Aleksandr (Rusça: Алекса́ндр II Никола́евич, romanize: Aleksándr II Nikoláyevich; 29 Nisan 1818 – 13 Mart 1881), 2 Mart 1855’ten 1881’deki suikastına kadar hüküm sürmüş Rusya imparatoru, Polonya kralı ve Finlandiya büyük düküydü. İmparator olarak yaptığı en önemli reform, 1861’de Rusya’daki serfleri özgürleştirmesi, yani köylü serfliğini kaldırması olmuştur. Bu nedenle kendisi “Kurtarıcı Aleksandr” (Rusça: Алекса́ндр Освободи́тель, romanize: Aleksándr Osvobodítel). olarak anılmaktadır.

Çar, serflerin özgürleştirilmesinin yanı sıra, yargı sistemini yeniden düzenlemek, seçilmiş yerel hâkimler oluşturmak, bedensel cezayı kaldırmak, zemstvo sistemi aracılığıyla yerel özyönetimi teşvik etmek, zorunlu askerlik hizmeti uygulamak, soyluların bazı ayrıcalıklarını kaldırmak ve üniversite eğitimini desteklemek gibi pek çok diğer liberal reformlardan da sorumluydu. Aleksandr, 1866’da kendisine yapılan bir suikast girişiminden sonra, ölümüne kadar daha tutucu bir tutum benimsemiştir.

Aleksandr, dış politikasıyla da dikkat çekmiştir; genel olarak barışçıl bir politika benimsemiş, Amerika Birleşik Devletleri’ni destekleyen ve Büyük Britanya’ya karşı çıkan bir çizgide ilerlemiştir. Amerikan İç Savaşı sırasında Birlik tarafını desteklemiş ve Konfederasyon Donanması’nın saldırılarını caydırmak için New York Limanı ile San Francisco Körfezi’ne savaş gemileri göndermiştir. 1867’de Alaska’yı Amerika Birleşik Devletleri’ne satmıştır; zira uzak koloninin gelecekteki bir savaşta Britanya’nın eline geçmesinden korkmaktaydı. Fransa’nın savaşçı politikalarından uzaklaşarak 1871’de III. Napolyon’un düşüşünden sonra Almanya ve Avusturya ile 1872’de oluşturulan Üç İmparator Birliği’ne katılmış ve böylece Avrupa’daki durumu istikrara kavuşturmayı amaçlamıştır.

Barışçıl dış politikasına rağmen, Aleksandr, 1877-1878 yıllarında Osmanlı İmparatorluğu ile kısa süren bir savaş yapmış ve bunun sonucunda Bulgaristan, Karadağ, Romanya ve Sırbistan bağımsızlık kazanmıştır. Uzak Doğu’da Vladivostok’un kurulmasını sağlayan genişlemeleri desteklemiş, Kafkasya’da Çerkes Soykırımı ile sonuçlanan planları onaylamış ve Türkistan’a yönelik genişlemelerine devam etmiştir. Aleksandr, 1878’de Berlin Kongresi’nin sonuçlarından memnun olmamasına rağmen, bu anlaşmaya sadık kalmıştır. İç politikada karşılaştığı en büyük zorluklardan biri, 1863’te Polonya’da meydana gelen bir ayaklanma olmuştur; bu ayaklanmaya yanıt olarak, Polonya’nın ayrı anayasasını iptal etmiş ve bu toprakları doğrudan Rusya’ya dahil etmiştir. Aleksandr, yükselmekte olan devrimci ve anarşist hareketlere karşı ek parlamento reformları önermekteydi; ancak 1881 yılında suikasta uğrayarak hayatını kaybetmiştir.

1825’te I. Nikolay adıyla çar olan Garandük Nikolay Pavloviç ile Aleksandra Fyodorovna’nın (evlenmeden önce Prusya prensesi Charlotte) en büyük oğluydu. Çocukluğu ve gençliği otoriter babasının ezici kişiliğinin gölgesinde geçti. Aleksandr, Şubat 1855’te babası ölünce, Kırım Savaşı’nın en şiddetli günlerinin yaşandığı sırada, 36 yaşında tahta çıktı. Savaş, Büyük Britanya ve Fransa gibi ülkelerle karşılaştırıldığında Rusya’nın ne kadar geri olduğunu açık biçimde ortaya koymuştu. Rusların uğradığı yenilgiler, eğitim görmüş Rus seçkinleri arasında, ülkede köklü bir değişiklik yapılması yönünde genel bir istek uyandırdı. Bu isteğin de etkisiyle Aleksandr, modernleşme yoluyla Rusya’yı ileri Batı ülkelerinin düzeyine ulaştırmayı amaçlayan bir dizi reform başlattı.

1856’da Paris’te Rus kamuoyunca koşulları çok ağır bulunan bir barış antlaşması imzaladı. Daha sonra Rusya’nın ulaşım sorununa el attı. Tahta çıktığında ülkedeki sözü edilebilecek tek demiryolu Moskova ile Sankt-Peterburg arasındaydı. Ölümüne kadar geçen 25 yıllık sürede Rusya’daki demiryollarının uzunluğunu 960 km’den 22,525 km’ye çıkardı. Demiryolları yatırımları o güne değin büyük ölçüde feodal bir tarım toplumu olan Rusya’da, her ülkede olduğu gibi, ekonomik yaşamın canlanması sonucunu doğurdu. Anonim Şirketler, bankalar ve kredi kuruluşları gelişmeye başladı. Rusya’nın temel ihraç ürünü olan tahılın pazara ulaşması kolaylaştı.

II. Aleksandr, çıkarları zedelenen toprak sahiplerinin sert muhalefetine karşın, serfliği kaldıran 19 Şubat 1861 tarihli yasanın hazırlanmasına etkin biçimde katıldı. Bu yasayla, o güne kadar taşınabilir mülk durumunda olan on milyonlarca insan, kişi özgürlüğüne kavuştu. Ayrıca uzun bir zaman dilimine yayılan bir programla köylülere az da olsa toprak dağıtıldı. Bu reform çeşitli nedenlerle başarısızlığa uğradıysa da büyük bir psikolojik etki yarattı. Temel amacı ekonomik bakımdan ayakta durabilecek mülk sahibi bir köylü sınıfı yaratmak olan reform, emeğin özgürleştirilmesi yolunda atılmış en büyük adım oldu.

1864 tarihli yargı yasasıyla tarihinde ilk kez Rusya Batılı ülkeleriyle karşılaştırılabilecek bir adalet sistemine kavuştu. Gene 1864 tarihli bir yasayla yerel yönetimleri düzenleyen ve üyeleri seçimle belirlenen zemstvo (yerel meclisler) kuruldu.Zemstvo köy okulları, kırsal kesimde okuryazarlığın kısa sürede artmasına yardımcı oldu. 1874’te her sınıftan genç ilk kez zorunlu askerlik hizmetiyle yükümlü kılındı. Başta Yahudiler ve değişik mezhep üyeleri olmak üzere, dinsel azınlıklar üzerindeki ağır baskıları azaltmış ya da tümüyle kaldırmıştır. Ama bu uygulamalarına bakarak II. Aleksandr’ı liberal olarak nitelemek yanlış olur. Mutlakiyet ilkelerine sıkı sıkı bağlı olan çar, Rusya’nın henüz meşruti ya da temsili bir yönetime hazır olmadığına inanıyordu.

Rus gençleri arasında nihilist öğretilerin yayılması, radikal bildiriler dağıtılması, gizli derneklerin kurulması ve devrimci hareketin başgöstermesi üzerine, hükûmet 1862’den sonra bu olaylara gittikçe artan bir polis baskısıyla yanıt vermeye başladı. Bir devrimci gencin Aleksandr’a karşı düzenlediği başarısız suikast girişimi, çarın daha da tutucu bir çizgiye kayma sürecini hızlandırdı. Bu arada giderek gizli polisin başı Pyotr Andreyeviç Şuvalov’un etkisine girmeye başladı. Aleksandr’ın aynı dönemde tutkuyla bağlandığı genç Prenses Yekaterina Dolgorukaya’yla ilişkisi aile çevresindeki otoritesinin zayıflamasına yol açtı.

Bu koşullarda çar, Slav milliyetçilerinden gelen baskılara karşı direnemedi. 1862 tarihli bir hükûmet kararıyla Çerkesya halkının topraklarına silah zoruyla el kondu, Çerkezya’nın Karadeniz kıyılarını ve doğuda, içerideki dağlık Abadzeh yöresi bütününü kapsayan etnik temizlik uygulaması sonucu, 1 milyonun üzerinde bir Adıge ya da Çerkes nüfusu Osmanlı topraklarına sığınmak zorunda bırakıldı. Adıge ya da Çerkez toprakları Rus yerleşmecilere, özellikle 1861’de azat edilen toprak kölelerine (serf) tahsis edildi. Ayrıca milliyetçi akımlar sonucu, isteksizce de olsa Osmanlı egemenliği altındaki Slav halklarının savunuculuğunu üstlendi. Sonunda 1877’de Osmanlı’ya savaş açtı (93 Harbi). Rusya’nın kazandığı savaş sonunda, Rus birlikleri Ayastefanos’ta (Yeşilköy) karargâh kurdu. Berlin Konferansı’nda Avrupalı devletler, imparatorluğun savaş kazançlarını büyük ölçüde sınırlandırsa da, Rusya’nın en önemli kazancı Bulgaristan’ın Osmanlı’ya karşı özerklik kazanması oldu. Sofya’da heykeli dikilen II. Aleksandr’ı Bulgaristan bugün de kurucuları arasında anmaktadır.

1877’deki göreli askeri başarısızlığın etkileri ve onu takip eden diplomatik başarısızlıkla siyasi durum daha da ağırlaşarak, Rusya’da büyük bir bunalıma yol açtı. 1879’da yeniden canlanan devrimci terörizmin hedefi olarak sayısız suikast girişimi atlattı. 13 Mart 1881’de Narodnaya Volya adlı bir örgütünün gerçekleştirdiği bombalı bir suikast sonucunda ağır yaralanarak öldü. II. Aleksandr’ın gerçekleştirdiği reformlar Rusya tarihi için 1. Petro ve Vladimir Lenin’in gerçekleştirdiği reformlar ölçüsünde önemli sayılabilir. II. Aleksandr döneminde Asya’da Rusya’nın genişlemesi hızlandı. 1858 ve 1860’ta Çin’den Primorski Kray’ın alınması, 1860’ta Rusya’nın Uzak Doğu’daki yönetim merkezi niteliğindeki Vladivostok kentinin kurulması, 1860’larda Kafkaslar’ın kesin olarak ele geçirilmesi ve 1870’lerde Orta Asya’nın (Hive, Buhara ve Türkistan) fethedilmesi, Alaska’nın 1867’de A.B.D’ye satılmasıyla yitirilen topraklardan çok daha önemli kazançlardı.

İstanbul Antlaşması (1888)

Tür	Çok taraflı ticaret anlaşması
Yazılma	2 Mart 1888
İmzalanma	29 Ekim 1888
Yer	İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Yürürlük	8 Nisan 1904
Bitiş	N/A
İmzacılar	Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı  Rus İmparatorluğu  Fransa  Alman İmparatorluğu  Osmanlı İmparatorluğu  Avusturya-Macaristan İmparatorluğu  Hollanda Krallığı  İspanya Krallığı
Korunma yeri	Osmanlı İmparatorluğu
Dil	Fransızca

İstanbul Anlaşması, 29 Ekim 1888 tarihinde Britanya İmparatorluğu, Alman İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, İspanyol İmparatorluğu, Fransa, İtalya, Hollanda, Rus İmparatorluğu ile Osmanlı İmparatorluğu’nun imzaladığı çok taraflı bir ticaret antlaşmasıdır.

Britanya’nın 1882 yılında Mısırı işgal etmesiyle, Mısır ve Süveyş Kanalı bölgesinde fiziksel olarak kontrol elde etmişti. 17 Kasım 1869 tarihinden beri, Kanala hakim olan ve Süveyş Kanal Şirketinin çoğunluğunu kontrol eden Fransa, bu durumdan rahatsızlık duyması sonucunda, Britanya’nın kontrolünü zayıflatmak, Kanalı uluslararası bir hale getirmek ve tüm gemilerin, savaş ve barış zamanlarında geçişini düzenleyen bir antlaşmanın gerekliliğini ortaya attı. Bu amaçla 2 Mart 1888 tarihinde İstanbul da yapılan bir kongre ile taslak metin üzerinde uzlaşma sağlandı.

Antlaşmanın nihai metni, 29 Ekim 1888 tarihinde ilgili Devletlerin temsilcileri tarafından İstanbul da imzalandı. Ancak Antlaşma, Fransa ve Britanya’nın çekinceler koyması sonucunda yürürlüğe giremedi. İki ülke, savaş ve barış sırasında tüm gemilere geçişi garanti eden I. Madde ile Mısır Hidivi’nin “Mısır’ın savunması ve kamu düzeninin korunması” için tedbirler almasına izin veren X. Maddesi ile gerginlik yaşıyordu.

Ancak, 8 Nisan 1904’te imzalanan İngiltere-Fransa Dostluk Antlaşması ile taraflar birbirlerinin Mısır ve Fas’taki hakimiyet hukukunu tanıdılar ve Süveyş Kanalı’nın hakimiyeti konusundaki 29 Ekim 1888 tarihli İstanbul Antlaşması’nın yürürlüğe girmesi konusunda mutabık kaldılar.

Fas المملكة المغربية (Arapça) el-Memleketü’l-Mağribiyye ⵜⴰⴳⵍⴷⵉⵜ ⵏ ⵍⵎⵖⵔⵉⴱ (Berberi dilleri) (Amazigh) Tageldit n Lmeɣrib Fas Krallığı
Bayrak Arma
Slogan “الله، الوطن، الملك” “Allâh, el-Vaṭan, el-Melik” (Arapça)   “ⴰⴽⵓⵛ, ⴰⵎⵓⵔ, ⴰⴳⵍⵍⵉⴷ” “Yakuc – Tamurt – Agellid” (Berberice) Allah – Anayurt – Kral
Millî marş ٱلنَّشِيْد ٱلْوَطَنِي  (Arapça) “en-Našīd el-Vaṭanīy” “Hymne Chérifien” Süre: 1 dakika ve 8 saniye.1:08
Fas’ın Kuzeybatı Afrika’daki konumu   Fas’ın tartışmasız toprakları   Batı Sahra, çoğunlukla Fas tarafından Güney illeri olarak kabul gören ve kontrol edilen bir bölge
Başkent	Rabat 34°02′K 6°51′B
En büyük şehir	Kazablanka 33°32′K 7°35′B
Resmî dil(ler)	Arapça Tamazight
Konuşulan diller (2024)[1]	%92,7 Arapça %91,9 Fas Arapçası %0,8 Hasaniye Arapçası %24,8 Berberi dilleri %14,2 Tashelhit %7,4 Tamazight %3,2 Tarifit
Yabancı diller	Fransızca İngilizce İspanyolca
Etnik gruplar	%99 Arap-Berberi %1 diğer
Dinler (2020)[2][5]	%99,68 İslam (resmi) 99,23 Sünni %0,45 Şii %0,3 diğer %0,13 Agnostisizm %0,10 Bahailik %0,09 Hristiyanlık %0,01 Yahudilik
Demonim	Faslı
Hükûmet	Üniter parlamenter yarı anayasal monarşi
• Kral VI. Muhammed • Başbakan Aziz Ahnuş
Yasama organı	Parlamento
• Üst meclis	Seçilmişler Meclisi
• Alt meclis	Temsilciler Meclisi
Tarihçe
• İdrîsî Hanedanı 788 • Alevî Hanedanı (mevcut hanedan) 1631 • Fas Fransız Protektorası 30 Mart 1912 • Bağımsızlık 7 Nisan 1956
Yüzölçümü
• Toplam	446.550 km2 (57.)
• Su (%)	0,056 (250 km2)
Nüfus
• 2024 tahminî	37.493.18 (38.)
• 2024 sayımı	36.828.330
• Yoğunluk	79,0/km2
GSYİH (SAGP)	2024 tahminî
• Toplam	$396,685 milyar (56.)
• Kişi başına	$10.615 (120.)
GSYİH (nominal)	2024 tahminî
• Toplam	$157,087 milyar (61.)
• Kişi başına	$4203 (124.)
Gini (2015)	40.3 orta
İGE (2022)	0.698 orta · 120.
Para birimi	Fas dirhemi (MAD)
Zaman dilimi	UTC+1[13] UTC+0 (Ramazan ayında)
Trafik akışı	sağ
Telefon kodu	+212
ISO 3166 kodu	MA
İnternet alan adı	.ma, .المغرب

Fas (Arapça: المغرب, el-Mağrib; Berberice: ⵍⵎⵖⵔⵉⴱ, l-Meġrib), resmî adıyla Fas Krallığı (Arapça: المملكة المغربية, el-Memleketü’l-Mağribiyye; Berberice: ⵜⴰⴳⴻⵍⴷⵉⵜ ⵏ ⵍⵎⵖⵔⵉⴱ, Tageldit n l-Meġrib), yaklaşık 37 milyon nüfusa ve 720.000 km² yüzölçümüne sahip bir Kuzey Afrika ülkesidir. Başkenti Rabat ve en büyük şehri de Kazablanka’dır. Mağrip ülkelerinden biri olan Fas’ın, Atlantik Okyanusu’dan Cebelitarık Boğazı’nı çevreleyip Akdeniz’de son bulan uzun bir sahil şeridi vardır. Doğuda Cezayir, kuzeyde İspanya (boğaz boyunca denizden bir sınır ve Ceuta ile Melilla adlarında iki küçük özerk şehir), güneyde ise Moritanya ile komşudur. Aynı zamanda ülke, Batı Sahra adı verilen bölgede, 1975’te koloni ülkesi İspanya tarafından terk edildikten sonra hak iddia etmiş ve günümüzde de bölgenin dörtte üçünü fiilen yönetmektedir.

Resmi ve baskın dini İslam olan ülkenin resmi dilleri ise Arapça ve Berbericedir. Fas; Afrika Birliği’nin, Arap Ligi’nin, Büyük Mağrip Birliği’nin, Frankofon’nun, İslam Konferansı Örgütü’nün, Akdeniz Diyaloğu grubunun ve G77’nin üyesidir.

Tam Arapça ismi el-Memleketü’l-Mağribiyye (المملكة المغربية “Batı Krallığı”)’dır. Genellikle el-Mağrib (المغرب “Batı”) ismi kullanılır. Tarihî referanslarda, Orta Çağ Arap tarihçileri ve coğrafyacılar, Fas’ı el-Mağribü’l-Aḳṣâ (المغرب الأقصى “En Uzak Batı”) olarak anmışlardır. Aynı şekilde Cezayir için el-Mağribü’l-Evsaṭ (المغب الأوسط “Orta Batı”) ve Tunus için de el-Mağribü’l-Ednâ (المغرب الأدنى “Yakın Batı”) denmiştir.

“Morocco” kelimesi; Latince’deki “Morroch” kelimesinden gelir. Morroch, Latince’de Murabıtlar ve Muhavvidler’in başkentleri olan Marakeş’e verilen isimdir. İranlılar “Marrakech” ve Türkler de antik İdrisî ve Marinî başkent Fes’ten dolayı bu ülkeye Fas demişlerdir.

Marakeş ismi büyük ihtimâlle Berberice’de Tanrı’nın Toprakları anlamına gelen Mur-Akush kelimesinden gelmektedir.

Yahoo! Inc.

Endüstri	İnternet
Kuruluş	Santa Clara, Kaliforniya (1995)
Genel merkezi	Sunnyvale, Kaliforniya,  ABD
Önemli kişiler	Fred Amoroso (Başkan)
Ürün	Arama, bilişim, reklam, teknoloji, e-posta
Gelir	4,61 milyar $ (2014)
Net gelir	1,36 milyar $ (2013)
Çalışan sayısı	8.600 (Mart 2017)
Web sitesi	yahoo.com

Yahoo! Inc., Stanford Üniversitesi öğrencileri Jerry Yang ve David Filo tarafından kurulmuş bir web sitesidir.

İlk başlarda arama motoru olarak hizmet vermesine rağmen zamanla e-posta, anlık mesaj, e-mail ve benzeri hizmetler de sunarak pazarda hâkim olmaya çalışmıştır. Yahoo! hizmetlerinin ulaşılabildiği Yahoo.com, günde 7 milyar sayfa gösterimiyle dünyanın en çok ziyaret edilen 8. sitesidir. Sunduğu hizmetlerden Yahoo! Messenger özellikle ABD’de çok yaygın olarak kullanılmaktadır. Sunduğu ücretsiz e-posta hizmetinin sığası “unlimited storage” savsözüyle bir ilk olarak sınırsızdır.

Bunların dışında Yahoo! Hotjobs bölümünden iş arama olanağı da sunmakta. Yahoo! Finans bölümünden pek çok borsa endeksi ve hisse senedi hakkında ayrıntılı bilgiler alınabilmektedir. Yahoo! News bölümünden dünyadaki gelişmeler takip edilebilmekte ve Yahoo! Games bölümünde ise oyunlar oynanabilmektedir. Yahoo! Music dahilinde sunulan Yahoo! LAUNCHcast Radio ise ilk içerikli çevrimiçi radyo olma özelliğine sahiptir. Kullanıcılar parçalara oy vererek kendi zevklerine göre kanal oluşturabilmekte ve bunu kaliteli bir sesle çevrimiçi olarak dinleyebilmektedirler. 2008’in son aylarında Türkçe olarak hizmete sunulmuştur.

4 Şubat 2008 tarihinde Microsoft, Yahoo! Inc. için 44,6 milyar dolarlık bir teklif yapmış, Yahoo! ise bu teklifi reddetmiştir.

25 Temmuz 2016 tarihinde, Amerikan telekomünikasyon şirketi Verizon, Yahoo!’nun çekirdek faaliyetlerini 4,83 milyar dolara satın alacağını açıkladı.

• 
  Ocak 1994 – 5 Eylül 2013
• 
  5 Eylül 2013 – 23 Eylül 2019
• 
  23 Eylül 2019 – günümüz

Yahoo! Zaman Kapsülü

Oluşturan	Jonathan Harris
URL	timecapsule.yahoo.com
Ticari?	Hayır
Site türü	Zaman kapsülü
Kullanılabilir dil(ler)	Çok dilli
Başlama tarihi	10 Ekim 2006 (18 yıl önce)
Geçerli durum	2 Mart 2020’de açıldı.

Yahoo! Zaman Kapsülü (İngilizce: The Yahoo! Time Capsule), Jonathan Harris tarafından oluşturulmuş bir Yahoo! projesidir. Projenin ilk olarak dünya dışı yaşamla iletişim kurmak için bir Meksika piramidinden uzaya bir lazerle ışınlanması amaçlanmıştır. Zaman Kapsülü 8 Kasım 2006’da kapandı, ardından kullanıcıların katkısıyla oluşan koleksiyon Washington, DC’de bulunan Smithsonian Folkways Recordings’e verildi. Kapsülün dünyadaki türünün en büyük dijital medya derlemelerinden birini temsil ettiği düşünülmektedir.

2 Mart 2020’de Yahoo!’nun 25. açılış yıl dönümünde zaman kapsülü açıldı.