Tarihte 10 nisan olayları

1P/Halley (Halley kuyruklu yıldızı)

Halley Kuyruklu Yıldızı 8 Mart 1986
Keşif
Keşfeden	Tarih öncesi (gözlem) Edmond Halley (periyodunun tanımlanması)
Keşif tarihi	1758 (ilk tahmin edilen günberi) İlk kez 1066’da Hastings Muharebesi’nden önce görülmüş olabilir.
Yörünge özellikleri[1]
Dönem 4 Ağustos 2061 (2474040.5)
Günöte	35,14 AU (günöte: 9 Aralık 2023)
Günberi	0,59278 AU (son günberi: 9 Şubat 1986) (sonraki günberi: 28 Temmuz 2061)
Yarı büyük eksen	17,737 AU
Dış merkezlik	0,96658
Yörünge periyodu	74,7 y 75y 5a 19g (günberiden günberiye)
Ortalama ayrıklık	0,07323°
Eğiklik	161,96°
Çıkış düğümü boylamı	59,396°
Günberi zamanı	28 Temmuz 2061 ≈27 Mart 2134
Perihelyon açısı	112,05°
Dünya MOID	0,075 AU (11,2 milyon km)
TJüpiter	-0,598
Fiziksel özellikler
Görünür büyüklük	28,2 (2003’te)
Boyutlar	15 km × 8 km
Ortalama çap	11 km
Kütle	2,2×1014 kg
Ortalama yoğunluk	0,6 g/cm3 (ortalama) 0,2–1,5 g/cm3 (tahmini)
Kurtulma hızı	~0,002 km/s
Sinodal dönme süresi	2,2 g (52,8 sa) (?)
Albedo	0,04
Wikimedia Commons’ta ilgili ortam

Halley kuyruklu yıldızı, resmî adıyla 1P/Halley veya bu kuyruklu yıldızlar üzerine çalışmalar yapan Edmond Halley’e ithafen Comet Halley, Güneş’in yörüngesinde hareket eden ve her 75–76 yılda bir görünen kuyruklu yıldızdır. Halley, çıplak gözle görülebilen bir kuyruklu yıldızdır. Ek olarak, yörüngesini insan ömrü içerisinde tamamlayan çıplak gözle görülen tek kuyruklu yıldızdır. Halley kuyruklu yıldızı, Güneş Sistemi içerisine en son 1986 yılında girmiştir. Hesaplara göre 2061 yılında tekrar görülecektir.

Yaklaşık 76 yılda bir görülen Halley kuyruklu yıldızına yönelik ilk gözlemleri Çinliler yapmıştır ve MÖ 240 civarında kaydını tutmaya başlamışlardır.

Halley, 1066 yılında görüldüğü Bayeux İşlemesi’nde anılmıştır. 1682 yılında yeniden ortaya çıktığına dair kayıtlar bulunmaktadır. Kuyruklu yıldızın yörüngesini, adını aldığı Edmond Halley hesaplamıştır. Edmond Halley, hesapladığı yörüngenin 1531 ve 1607’de görülen kuyruklu yıldızlar ile çakıştığını saptadı ve bu kuyruklu yıldızların aynı kuyruklu yıldız olduğunu, 1758’de tekrar döneceğini öne sürdü. Bu varsayım doğrulandı ve kuyruklu yıldız 1758, 1835, 1910 ve 1986’da yeniden ortaya çıktı.

Hesaplamalara göre MÖ 12 yılında da görünen Halley kuyruklu yıldızının, Hristiyanlığın kutsal kitabı olan İncil’in Yeni Ahit’inde geçen ve Peygamber İsa’nın doğumu ile ilgili öykünün anlatıldığı bölümlerde, o gün göründüğü anlatılan ”Beytlehem Yıldızı” olduğu sanılmaktadır. Bu durumda, sonradan saptanan Miladi takvimin başlangıcı 0 yılı değil, MÖ 12 yılı olmalıydı.

MÖ 239 → MÖ 163 → MÖ 87 → MÖ 12 → 66 → 141 → 218 → 295 → 374 → 451 → 530 → 607 → 684 → 760 → 837 → 912 → 989 → 1066 → 1145 → 1222 → 1301-1302 → 1378 → 1456 → 1531 → 1607 → 1682 → 1758 → 1835 → 1910 → 1986 → 2061 → 2136 → 2211 → 2286

Papa III. Callixtus’un ölümünden sonra, 1475’te yayımlanan bir biyografisinde anlatıldığına göre, Belgrad şehrinin Osmanlılar tarafından kuşatıldığı 1456 yılında Papa, Halley kuyruklu yıldızının görünmesi üzerine bunu Belgrad’ı savunan Hristiyanlar açısından uğursuzluk kabul etmiş ve Halley’i aforoz etmiştir; ancak bu hikâyeyi doğrulayan bir birincil kaynak mevcut değildir.