26 Martta doğanlar

Sivaslı Petrus (d. 340 – ö. 26 Mart 391), Sebaste (Sivas) episkoposu. Kayserili Basil’in, Nissalı Gregori’nin, hristiyan hakim Naucratius ve Makrina’nın küçük kardeşi. Katolik ve ortodokslarca aziz kabul edilir ve 26 Mart’ta anılır.

Ebevynleri hristiyan oldukları için İmparator Galerius Maximian tarafından sürülmüşlerdir ve Pontus’a kaçmışlardır. Büyükannesi Büyük Makrina’dır ve Gregorios Thaumaturgus tarafından hristiyanlık eğitim almıştır.Kızkardeşi Makrina, dini eğitimi üzerinde büyük etki sahibi olmuş ve kendisini manevi ve münzevi bir hayata yöneltmiş ve eğitmiştir.

Kardeşinin 370’te Kayseri episkoposu olmasından kısa bir süre sonra, Petrus kardeşi tarafından rahip yapılmıştır. Kızkardeşine ve annesine, babalarının ölümünden sonra manastır hayatı kurmalarında yardımcı olmuştur. Petrus annesinin evinin bakireler için bir topluluktan hem erkek hem de kadınların kabul edildiği bir manastıra zamanla dönüşmesinde rol oynamıştır. Kendisi erkeklerin manastırına, kızkardeşi Makrina ise kadınların topluluğundan sorumlu olmuşlardır.

380 yılı dolaylarında Sivas ve Ermenistan’ın sorumlusu olmuş ve herhangi bir yazınsal aktivite göstermeden kardeşleri Basil ve Gregori ile beraber Ariusçuluk sapkınlığına karşı savaşmıştır. Hayatı ve episkoposluğu boyunca kardeşi Basil ile aynı karakterisitik tavırda olmuştur. Episkoposluğunda yaptıklarına dair bir bilgimiz yoktur ancak 381 yılında Konstantinopolis’teki ekümenik konsilde yer almıştır.

Petrus’un eserlerinden hiçbiri günümüze ulaşamamıştır. Ancak kardeşleri Basil ve Gregori sayesinde biliyoruz ki, O’nun tavsiyesi üzerine Nissalı Gregori büyük eseri Eunomius’a Karşı’yı Basil’i savunmak üzere polemiklere cevap olarak yazmıştır, Yine O’nun arzusu üzerine Gregori Altı Günün İşi Üzerine İnceleme’yi yine Basil’in benzer addaki incelemesinin yanlış yorumlanmasının önüne geçmek ve tamamlamak için yazmıştır.

Armand Peugeot
Doğum	17 Eylül 1849 Hérimoncourt, Fransa
Ölüm	4 Şubat 1915 (65 yaşında) Neuilly-sur-Seine, Fransa
Mezun olduğu okul(lar)	École Centrale Paris
Meslek	İş adamı
Tanınma nedeni	Peugeot automobiles firması kurucusu

Armand Peugeot (d. 26 Mart 1849, Herimoncourt, Fransa – ö. 2 Ocak 1915, Neuilly-sur-Seine, Fransa), Fransız sanayici ve Peugeot firmasının kurucusu. Kuzeni Eugène ile birlikte 1865 yılında aile şirketini devraldı ve 1882 yılında bisiklet üretimine başladı. 1889 yılında Paris Dünya Fuarı’nda üç tekerlekli buharlı bir araç sergiledi. 1892 yılında Daimler motorlarıyla otomobil üretimine başladı. Kuzeni Eugène gerekli yatırımı yapmak istemeyince 2 Nisan 1896’da kendi şirketini kurdu: Société Anonyme des Automobiles Peugeot. İçten yanmalı motora sahip otomobillerin üretildiği bir fabrikayı Audincourt’da kurdu.

1849 yılında, Fransa’nın doğusundaki Hérimoncourt’ta Protestan bir ailede dünyaya gelen Armand Peugeot, Émile Peugeot’nun oğlu ve Jean-Pierre Peugeot’nun torunuydu. Ailesi, yaylar, testereler, gözlük çerçeveleri ve kahve değirmenleri gibi bir dizi pratik mal üreten bir metal işleme işine sahipti. 1872’de Sophie Léonie Fallot (1852–1930) ile evlendi ve bu evlilikten beş çocuk dünyaya geldi, ancak tek oğulları Raymond 1896’da öldü. Armand Peugeot, 2 Ocak 1915’te Paris yakınlarındaki Neuilly-sur-Seine’de hayatını kaybetti.

Fransa’nın prestijli mühendislik okullarından biri olan École Centrale Paris’ten mezun oldu. 1881’de İngiltere’ye seyahat eden Peugeot, burada bisikletlerin ve bisiklet üretiminin potansiyelini fark etti.

1865 yılından itibaren, Peugeot ve kuzeni Eugène şirketin yönetiminde yer almaya başladılar. O dönemde şirketin adı Peugeot Frères Aînés idi. 1882’de bisiklet üretimine girdiler ve 1889 Paris Dünya Fuarı’nda üç tekerlekli buharlı bir araç sergilediler. İlk arabalarını Fransa’nın doğusundaki atölyelerinde ürettiler.

1892’ye gelindiğinde şirketin adı Les Fils de Peugeot Frères olmuştu ve bu tarihte Gottlieb Daimler’in motorları ile çalışan otomobiller üretmeye başlamışlardı. Armand Peugeot, üretim hızını artırmak istiyordu, ancak Eugène, gerekli yatırımları yapmak konusunda pek istekli değildi. Bunun üzerine Armand Peugeot, 2 Nisan 1896’da, kendi şirketi olan Société Anonyme des Automobiles Peugeot‘yu tesis etti. Audincourt’ta içten yanmalı motorlu arabaların üretimine adanmış bir fabrika inşa ettirdi.

1910 yılının Şubat ayında, erkek vârisi olmadığı için şirketini Eugène’in şirketi ile birleştirmeyi kabul etti. 1913’te şirketin yönetiminden ayrıldığında, Peugeot, yılda 10.000 otomobil üreterek Fransa’nın en büyük otomobil üreticisi haline gelmişti.

I. Fuad
Mısır Kralı ve Nubya, Sudan, Kurdufan ve Darfur Hükümdarı
Hüküm süresi	15 Mart 1922 – 28 Nisan 1936
Sonra gelen	I. Faruk
Mısır Sultanı
Hüküm süresi	9 Ekim 1917 – 15 Mart 1922
Önce gelen	Hüseyin Kamil
Doğum	26 Mart 1868 Kahire, Mısır Hidivliği
Ölüm	28 Nisan 1936 (68 yaşında) Kahire, Mısır Sultanlığı
Defin	Rifai Camii, Kahire
Eş(ler)i	Şivekâr Hanım Efendi (1895-1898) Nazlı Sabri (1919-1936)
Çocuk(lar)ı	Prens İsmail Prenses Fevkiye Prens Faruk Prenses Fevziye Prenses Faize Prenses Faike Prenses Fethiye
Hanedan	Kavalalılar Hanedanı
Babası	İsmail Paşa
Annesi	Ferial Hanım
Dini	Sünni İslam

I. Fuad, asıl adı Ahmed Fuad Paşa (26 Mart 1868 – 28 Nisan 1936), İngiltere’den bağımsızlığını elde eden Mısır’ın ilk kralı (1922-1936). İngiltere’yle daha uygun koşullarda bir bağımsızlık antlaşması yapmaya ve aşırı milliyetçi Vafd Partisi’nin etkisini kırmaya çalışmıştır.

1882’den beri İngiliz işgali altında bulunan Mısır, I. Dünya Savaşı’nda İngiltere’nin Osmanlı Devleti’ne savaş ilan etmesinden sonra İngiliz protektorası olmuştu. Mısır hidivi İsmail Paşa’nın oğlu olan Ahmed Fuad, İtalya’da sürgünde bulunan babasının yanında yetişti. İtalya ve İsviçre’de öğrenim gördükten sonra 1885 yılında İtalyan Askerî Akademisi’ne girdi. 1887’de Roma’da kraliyet ordusunda görev yaptı. 1890’da ülkesine dönerek, yeğeni olan Hıdiv II. Abbas Hilmi Paşa’nın yaveri oldu. Ardından Viyana’daki Osmanlı sefaretin­de askerî ataşelik yaptıktan sonra İs­tanbul’da II. Abdülhamid’in fahrî yaver­liğinde bulundu. 1892’de Kahire’ye dön­dü. 1908-1913 yıllan arasında Kahire Üniversitesi’nin ilk rektörü olarak görev yaptı ve bu arada Mısır hidivlerinden II. Abbas Hilmi’nin üç yıl kadar başyaverli­ğinde bulundu. II. Abbas Hilmi’den son­ra hidivlik yapan ağabeyi Hüseyin Kâmil’in vefatı üzerine “sultan” unvanıyla 9 Ekim 1917 tarihinde İngiliz hakimiyetindeki Mısır’ın başına Hidiv olarak atandı. Hüseyin Kâmil’in 9 Ekim 1917’de ölümü üzerine kardeşi Ahmed Fuad, I. Fuad adıyla Mısır sultanı ilan edildi.

1919’da İngiltere, Mısır’a daha geniş özerklik tanıyacak bir antlaşma için görüşmeye oturma isteğini bildirdi. Mısırlıların çoğu bu gelişmeyi hoşnutlukla karşıladı; ama Mısır’ın istemlerini kimin dile getireceği ve İngilizlere sunacağı konusunda anlaşmazlık doğdu. Güçlü bir toplumsal tabanı olan sultan, devlet yönetiminde ağırlığını korumaya kararlıydı. Ama Vafd Partisi’nin önderi Saad Zaglul, partisini Mısır ulusunun temsilcisi olarak görüyor, İngilizlerle görüşmeleri ancak kendisinin yönetebileceğini düşünüyordu.

Fuad’ı ve Zaglul’u destekleyen karşıt kesimler arasındaki çekişme İngiliz-Mısır görüşmelerinin kesilmesine yol açtı. 1922’de İngiltere tek yanlı bir açıklamayla Mısır’ın bağımsızlığını ilan etti. Fuad kral unvanını aldı. İngilizlerin tek yanlı kararından ve Mısır’ın içişleri üzerinde söz sahibi olmasından kaygı duyan Fuad hem İngilizler, hem de Mısırlılar tarafından kabul edilebilecek iki taraflı bir bağımsızlık antlaşması yapılması için çalıştıysa da başarılı olamadı.

Fuad 1923’te Zaglul sürgündeyken yeni bir anayasa hazırladı. Ama Zaglul ve öteki sürgünlerin geri dönmesinden sonra halkın desteğini sağlamayı başaran Vafd Partisi ile kral arasındaki çatışma yoğunlaştı. Anayasayla oluşturulan kurumları kendi muhalefetini güçlendirmek için kullanan Vafd 1923, 1925 ve 1929’daki seçimlerde çoğunluğu sağladı. Ama Fuad genellikle hükûmetlerini Vafd yanlısı olmayan ılımlı bakanlardan oluşturmayı başardı. Toplumsal ve dinsel konularda ise el-Ezher Üniversitesi’nin görüşleri doğrultusunda hareket ederek önemli ölçüde halk desteği sağladı. 1930’da siyasi konumunu güçlendirmek amacıyla parlamentoyu dağıttı, eski anayasayı iptal ederek yeni bir anayasa ve seçim yasası yürürlüğe koydu. 1931 seçimleri, Vafd’ı dışarıda bırakan, kralla işbirliğinden yana bir parlamento ortaya çıkardı. Böylece sağlanan istikrar 1935’e değin sürdüyse de bu tarihte milliyetçi hareketin güçlü baskısı altında kalan Fuad 1923 Anayasası’nı yeniden yürürlüğe koydu.

28 Nisan 1936’da Kahire’de Kubbe Sarayında öldü. Rifai Camii’ndeki türbesine gömüldü. Oğlu Faruk Mısır kralı oldu.

Syngman Rhee 이승만(李承晩)
1. Güney Kore Devlet Başkanı
Görev süresi 24 Temmuz 1948 – 26 Nisan 1960
Yardımcı	Yi Si-yeong Kim Seong-su Ham Tae-young Chang Myon Yun Posun
Yerine geldiği	Yeni makam
Yerine gelen	Yun Boeon
Kore Cumhuriyeti Geçici Hükümeti Devlet Konseyi Başkanı
Görev süresi 3 Mart 1947 – 15 Ağustos 1948
Yardımcı	Kim Koo
Yerine geldiği	Kim Koo
Yerine gelen	Makam kaldırıldı
Kore Ulusal Meclisi Başkanı
Görev süresi 31 Mayıs 1948 – 24 Temmuz 1948
Yerine geldiği	Yeni makam
Yerine gelen	Shin Ik-hee
Kore Cumhuriyeti Geçici Hükümeti Başkanı
Görev süresi 11 Eylül 1919 – 23 Mart 1925
Başbakan	Yi Donghwi Yi Dongnyeong Sin Gyu-sik No Baek-rin Park Eunsik
Yerine geldiği	Yeni makam
Yerine gelen	Park Eunsik
Kişisel bilgiler
Doğum	Rhee Syngman 26 Mart 1875 Neungnae-dong, Daegyeong-ri, Masan-myeon, Pyongsan, Hwanghae, Joseon (şimdi Kuzey Hwanghae, Kuzey Kore)
Ölüm	19 Temmuz 1965 (90 yaşında) Honolulu, Hawaii, ABD
Partisi	Liberal
Evlilik(ler)	Seungseon Park (e. 1890–1910) Francesca Donner Rhee (e. 1934–1965)
İmzası

Yi Seungman (kendisinin kullandığı İngilizce imzası: Syngman Rhee, d. 26 Mart 1875 – ö. 19 Temmuz 1965), Güney Kore’nin ilk devlet başkanı.

1948 Ağustos’undan 1960 Nisan’ına kadar Kore Yarımadasındaki Soğuk Savaş gerginliğinin yaşandığı dönemde Başkanlık yaptı. Tartışmalı bir seçimin ardından halkın protestosu, Başkanlığını sona erdirdi. Hawaii’de sürgünde öldü.

Syngman Rhee, Hwanghae Eyaleti’nin Daegyeong-ri şehrinde, asilzade Yangban soyunun bir üyesi olarak doğdu. Rhee, Joseon Kralı Kral Taejo’nun en büyük oğlu olan Prens Yangnyeong’un soyundan geliyordu. Pai Chai Hak Dang’a devam ederken Kore’nin Japon hegemonyasına karşı mücadelesinde aktif olmaya başladı. Japon monarşisine karşı yaptığı gösteri nedeniyle tutuklandı. 1904’te serbest bırakıldıktan sonra Birleşik Devletler’e gitti. George Washington ve Princeton Üniversitelerinden mezun olarak birkaç dereceye sahip oldu. Batılılaşarak ailesinin önceki adını ve kendi adını batılı tarzda yazmaya başladı.

1910’da Japonya istilaya başlamıştı ki, Kore’ye döndü. Politik çığırtkanlığı ordu tarafından hoş karşılanmayınca 1912’de Çin’e gitti. 1919’da bütün bağımsızlık yandaşı gruplarla bir araya gelerek Şangay’de “Geçici Hükûmet”i oluşturdu. Başkan olarak seçildi ve görevini 1925’e kadar sürdürdü. “Geçici Meclis”teki otoritesini kötüye kullanma suçuyla itham edildi.

Kore, Japonya’dan bağımsızlığını kazandıktan sonra Rhee, diğer bağımsızlık yanlısı liderlerden önce Seul’e döndü. 1945’te Kore Hükûmeti’nin başı olarak seçildi. Rhee, sol kanadın seçimi boykot etmesinden sonra parlamentonun oy çokluğuyla 10 Mayıs 1948’de yapılan seçimle Güney Kore’nin İlk Meclisini kurma yetkisi verildi. Ve Rhee, Geçici Hükûmet’in son Başkanı olan Kim Koo’ya karşı 13’e 182 gibi büyük bir farkla 20 Temmuz 1948’de Güney Kore Başkanı oldu. 15 Ağustos 1948’de resmi olarak Birleşik Devletler ordusunun gücünü devraldı ve Geçici Hükûmet’ten beri Kore halkının egemenliğini yasallaştırdı.

Başkan olarak Rhee, 1950’de patlak veren Kore Savaşı’ndan önce diktatör bir tutum sergiledi. İç güvenlik birimlerinin (sağ kolu olan Kim Chang-ryon’un başkanlığında) Komünistlerin zanlı olarak tutulmasına ve Kuzey Koreli ajanların işkence edilmesine izin verdi. Hükûmeti aynı zamanda birkaç katliamı yöneterek, Jeju Adası’ndaki solcu grupların baş kaldırılarına karşılık vermiş oldu. Başkan Rhee döneminde, Güney Kore Barış ve Uzlaşma Komisyonu komiseri Kim Dang-Çun’a göre en az 100.000 kişinin idam edildiği, bazı kaynaklara göre ise yaklaşık 200.000 komünistin katledildiğini belirtmektedir.

Seul’deki vatandaşların cesaretlendirmesiyle Rhee, ününe daha fazla zarar verdi. Ülkenin başkenti savaşın baş göstermesiyle tek sığınak olarak kaldı. Han Nehri üzerindeki köprü aracılığıyla komünist rejimden kaçan binlerce vatandaşı önlemeye karar vermişti. Birleşmiş Milletler ve Güney Kore kuvvetleri mücadele edip Kuzey Korelileri kuzeye, Yalu Nehri’ne doğru geri püskürtmeye başladı ki; Rhee, Kuzey Kore ile yapılacak ateşkes anlaşmasını reddederek barış zeminini zedelemiş ve Kore’nin bölünmesi kesinleşince halkın gözünden düşmüştü. Birleşmiş Milletler’in yardımıyla birleşik bir Kore’nin lideri olma umudunu taşıyarak Hükûmet’ten tamamen yoksun bir kuzeyin bağlanmasını isteyerek bütün barış planlarını veto etmiştir. Ayrıca güçlü yöntemlerle gönülsüz olan Birleşmiş Milletler aracılığıyla Çin’e karşı yaptırımlar uygulanmasını istemiştir.

Kore Savaşı’nın ardından, yönetiminden geriye kalan sürede Kore İmparatorluğu’nun Sunjeong İmparatoriçesi’ni, Jeongneung’da Suin Hapishane’sinde sınırlı ve uygun olmayan nitelikler taşıyan bir kulübede hapsetmiştir.

1960’ta Rhee, dördüncü dönem başkanlığını oyların %90’ını alarak garantilemiştir. Bu seçim zaferinin ardından ana muhalefet lideri adayı Cho Byeong-ok 15 Mart seçimlerinden kısa bir süre önce öldü.

Bununla birlikte Rhee, Lee Gibung’un bağımsız bir Başkan Yardımcısı olmasını kararlaştırarak oylamayla seçtirdi. Ancak Lee, Kore Savaşı boyunca Birleşik Devletler eski Büyük Elçisi Chang Myon’a karşı anormal çoğunlukla bir üstünlük sağlaması çıkarlara göre düzenlenmiş bir seçim olduğu sonucunu doğurdu. Bu durum Kore halkının gruplaşarak bölünmesine dönüşen bir öfkeye sebep oldu. Masan’da düzenlenen bir mitingde polis göstericilere ateş etti. Öğrenciler tarafından yapılan 19 Nisan İhtilali sonucu Rhee, 26 Nisan’da istifa etti.

28 Nisan’da CIA’in düzenlediği operasyonla Rhee Cheong, Wa Dae’den apar topar Güney Kore’den kaçırıldı. Ekonomi Bakanı Kim Yong-kap, Rhee’nin Hükûmet fonundan 20 milyon US $’dan fazla parayı zimmetine geçirdiğini ortaya çıkardı.

Önceki Başkan, Avusturya uyruklu eşi Franziska Donner ve eşinin oğlunu kabul ederek Honolulu-Hawaii’de sürgünde yaşamaya devam etti.

19 Temmuz 1965’te Rhee kalp krizi sonucu öldü. Naaşı Seul’e getirilerek Ulusal Mezarlığa 27 Temmuz’da defnedildi.

Zehra Bilir
Zehra Bilir ve Müzeyyen Senar (sağ), 6 Ocak 1950
Doğum	Eliza Ölçüyan 26 Mart 1913 Arapgir, Ma’mûretü’l-Azîz Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm	28 Haziran 2007 (94 yaşında) İstanbul, Türkiye
Defin yeri	Zincirlikuyu Mezarlığı
Milliyet	Türkiye Ermenisi
Vatandaşlık	Osmanlı İmparatorluğu Türkiye
Meslek	Şarkıcı, bestekâr
Din	İslam

Zehra Bilir doğum adı ile Eliza Ölçüyan 26 Mart 1913, Arapgir, – 28 Haziran 2007, İstanbul), Türkü Ana olarak bilinen Türkiye Ermenisi Türk halk müziği sanatçısı.

Eliza Ölçüyan 26 Mart 1913 tarihinde Ma’mûretü’l-Azîz Vilayeti’nin Arapgir kazasında doğdu. Sabah Gazetesi’ne verdiği bir demeçte biyolojik babasının kendisi 1,5 yaşındayken I. Dünya Savaşı sırasında hayatını kaybettiğini söylemiş ve “Ben Türk babamı bilirim. Nüfusta adım Ermeni adıymış ama ben Türk’üm, Müslümanım.” demiştir.

1943’te radyo aracılığıyla sesini duyurmuştur. 1944’te halk türkülerini sahne üzerinde ilk kez okuyan türkücüdür. 1930’larda Darülbedayi’de balerin olarak çalışan Zehra Bilir, fark edilen müzik yeteneğini yönlendirmek amacıyla besteci ve kanun sanatçısı Artaki Candan (1885-1948)’dan ve Hüseyin Sadeddin Arel (1880 – 1955)’ten dersler aldı.

Sanatçı; sahneye şalvar, çarık gibi giysilerle çıkması ve özellikle elindeki mendili sallamasıyla ve türküleri yörelerine ait otantik özellikleriyle okumasıyla ilgi toplamıştır. Birçok türkü derlemesi de yaparak Türk halk kültürüne büyük katkıda bulunan Zehra Bilir, 1952 senesinde ardında pek çok plak bırakarak müzik hayatından çekilmiştir.

Zehra Bilir, 28 Haziran 2007’de İstanbul’da yaşadığı huzurevinde 94 yaşında yaşında hayatını kaybetti. 4 Temmuz 2007’de Zincirlikuyu Camii’nde öğle vakti kılınan cenaze namazının ardından, Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.

• Tiridine Bandım
• Kalenin Bayır Düzü
• Cemo Gül Açanda Gel
• Başındaki Tellere

Mahmud Abbas
Abbas, 2024
2. Filistin Devlet Başkanı
Görevde
Makama geliş 8 Mayıs 2005 Geçici: 8 Mayıs 2005 – 23 Kasım 2008
Yerine geldiği	Ravhi Fettuh (Geçici)
2. Filistin Kurtuluş Örgütü Başkanı
Görevde
Makama geliş 29 Ekim 2004 Geçici: 29 Ekim 2004 – 11 Kasım 2004
Yerine geldiği	Yaser Arafat
Filistin Ulusal Yönetimi Başkanı
Görevde
Makama geliş 15 Ocak 2005
Başbakan	Ahmed Kurey Nebil Şaat (Geçici) Ahmed Kurey İsmail Haniye Selam Feyyad Rami Hamdallah
Yerine geldiği	Ravhi Fettuh (Geçici)
Filistin Ulusal Yönetimi Başbakanı
Görev süresi 19 Mart 2003 – 6 Eylül 2003
Başkan	Yaser Arafat
Yerine geldiği	Yeni makam
Yerine gelen	Ahmed Kurey
Kişisel bilgiler
Doğum	15 Kasım 1935 (89 yaşında) Safed, Filistin Mandası
Partisi	El Fetih
Evlilik(ler)	Amina Abbas
Çocuk(lar)	Mazin Abbas Yasir Abbas Tarık
Bitirdiği okul	Şam Üniversitesi
Dini	Sünni İslam

Mahmud Abbas (Arapça: مَحْمُود عَبَّاس, romanize: Maḥmūd ʿAbbās; d. 15 Kasım 1935, Safed) veya kunya adıyla Ebu Mazin (Arapça: أَبُو مَازِن, romanize: ʾEbû Mâzin), Filistin Kurtuluş Örgütü kurucularından ve Filistin devlet başkanı.

1935 yılında İngiliz manda yönetimi altındaki Filistin’in kuzeyinde Safed şehrinde doğdu. 1948 yılında İsrail kurulunca mülteci durumuna düştü. İlk İsrail-Arap Savaşı sırasında ailesiyle birlikte Suriye’ye göç etti. Suriye’de ve Moskova’da hukuk eğitimi gördükten sonra Şam Üniversitesi’nden mezun oldu. Doktora tezi siyonizmin Filistinli bakış açısıyla tarihiyle ilgiliydi. Ülkesine 1980’li yılların ortasında, başka Arap ülkelerinde zengin bir iş insanı olduktan sonra dönebildi. Yaser Arafat’ın yakın arkadaşı olarak en başından itibaren Filistin Kurtuluş Örgütü’nün yöneticileri arasında yer aldı. 1970’li yılların sonlarından başlayarak İsrail’le yakınlaştı ve “iki devletli çözüm” üzerinde durdu. 1990’larda Oslo Sözleşmeleri’ne aktif olarak katıldı. 1996’da Filistin Kurtuluş Örgütü genel sekreteri ve Arafat’ın resmi olmayan sözcüsü konumundayken, Arafat’ın Oslo Sözleşmeleri’ndeki tutumunu eleştirdi. Sözleşmelerin başarısız olarak İkinci İntifada’nın başlamasından sonra, intihar saldırılarına karşı tavır aldı ve Arafat’ın çizgisinden belirgin bir şekilde uzaklaştı. Az sayıda ılımlı Filistinli politikacıdan biri olarak, İsrail ve ABD hükûmetleriyle diyaloğu sürdürdü.

Mart 2003’te Arafat bir yandan özerk Filistin yönetiminin başbakanlığı makamını oluşturarak, diğer yandan da artık kendisine rakip olan Abbas’ı bu makama atayarak kendi yetkilerini kısıtlamak zorunda kaldı. Abbas’ın bu makama atanması hem ABD başkanı George W. Bush hem de İsrail başbakanı Ariel Şaron tarafından Orta Doğu Sorunu’nun çözümü için ilk adım olarak talep edilmişti. Abbas’ın atamayı kabul etmesine kadar anayasa tarafından öngörülen beş haftalık süre Arafat’la kimi bakanlıklar konusunda anlaşamaması nedeniyle aşıldı. Abbas Arafat’ın önerdiği kimi adaylar yerine bağımsız, yolsuzluk ve adam kayırma iddialarına bulaşmamış uzmanları geçirmek istiyordu. Ayrıca Arafat’ın itirazlarına karşın Filistinli militan gruplarla baş edebileceğini düşündüğü eski Gazze güvenlik şefi Muhammed Dahlan’ı içişleri bakanlığına atamak istiyordu. Ancak ABD başta olmak üzere dışarıdan gelen baskı sonucu Arafat Abbas’ın isteklerine boyun eğmek zorunda kaldı. 29 Nisan 2003 tarihinde resmen başbakan olan Abbas’ın ilk işi 2005 yılına kadar üç aşamada bağımsız bir Filistin Devleti’ni öngören yeni barış planı Yol Haritası’nı kabul etmek oldu. İntihar eylemlerinin gölgesi altında Ariel Şaron’la yapılan görüşmelerin sonunda 4 Haziran 2003 tarihinde İsrail’le uzlaşmaya vardı ve İsrail’e yönelik şiddet eylemlerini reddettiğini açıkladı. Ancak başta Hamas olmak üzere Filistinli grupların şiddet eylemlerine son vermesi yolundaki çağrısı başlarda karşılık bulmadıysa da, Haziran ayı sonunda El Fetih, Hamas ve İslami Cihad Abbas’ın barış planına destek verme kararı alarak üç aylık bir süre için ateşkes ilan etti. Ancak Abbas’ın İsrail’le yakınlaşma çabaları başta El Fetih olmak üzere Filistinli gruplar tarafından giderek daha sert bir tonda eleştirilmeye başlandı. Ateşkesin sürdürülmesi için İsrail hapishanelerinde bulunan Filistinli tutukluların serbest bırakılması talebine İsrail’i ikna edemeyen Abbas bu sürecin sonunda Abbas El Fetih’in merkez komitesinden ayrıldığını açıkladı, ancak bu kararı örgüt tarafından kabul edilmedi.

İsrail’in Filistinli gruplara yönelik suikast politikası sonucu ateşkes uzun ömürlü olmadı. Ağustos ayında ateşkes yeniden intihar saldırılarıyla ve Hamas lideri İsmail Ebu Şanab’ın İsrail’in füze saldırısında öldürülmesi sonucu bozuldu.

Filistinli güvenlik birimlerinin Yol Haritası uyarınca başbakanlığın ya da güvenlik bakanlığının emrine verilmesi konusunda Arafat’la görüş ayrılığına düşen Abbas, güvenlik birimlerinin önemli bir kısmını kendi kontrolünde tutan Arafat’la yaşanan gerginlik şiddetlenince 6 Eylül 2003’te barış planının uygulanması için hazır olunmadığını da gerekçe göstererek başbakanlık görevinden istifa ettiğini açıkladı. 5 Ekim 2003’te Arafat Abbas’ın yerine bu makama Ahmed Kurey’i atadı.

Yaser Arafat’ın ölümünden sonra Filistin Kurtuluş Örgütü başkanlığını devralan Abbas, 9 Ocak 2005 tarihinde yapılan seçimlere El Fetih’in adayı olarak girdi ve oyların %62.52’sini alarak Filistin Devlet başkanı seçildi.^[6] Seçim zaferinden sonra İsrail’e karşı silahlı direnişi bitirme yolunda açıklamalar yapan Abbas’ın bu tutumu, seçimleri boykot etmiş olan Hamas’ın Ürdün’deki yönetimi tarafından ılımlı karşılanırken, Gazze Şeridi’ndeki Hamas önderleri, direnişi bırakmayacaklarını duyurdu. 23 Ocak’ta Hamas ve İslami Cihad’ın ilan ettiği ateşkes ancak 12 Şubat’a kadar sürdü. İsrail de Filistinli gruplara karşı şiddetli operasyonlarını sürdürdü. Mart ayında Filistin ve İsrail hükûmetlerinin aldığı ateşkes kararıysa defalarca ihlal edildikten sonra 2006 başında Filistinli gruplar ateşkese son verdiklerini açıkladı.

2005 Mayıs ayında Kuzey Amerika ziyareti yapan Abbas ABD Devlet Başkanı George W. Bush’tan ve Kanada Başbakanı Paul Martin’den önemli miktarlarda mali yardım sözü aldı.

İsrail-Filistin geriliminin tırmanmasından sonra Abbas Ağustos ayında normalde 17 Haziran’da yapılması gereken parlamento seçimlerinin Ocak ayına alındığını duyurdu.

Ocak 2006’da yapılan parlamento seçimlerinde El Fetih bozguna uğradı ve parlamentodaki çoğunluğunu kaybetti. Seçimlerin kazananı Hamas oldu. Bu yenilginin sorumlusu olarak yolsuzluğu engelleyemeyen Abbas gösterildi. Gerek İsrail’le gerekse de ABD’yle görüşmeleri sürdürmeye çalışan Abbas’ın bu tutumu diğer Filistinli gruplar tarafından da tepkiyle karşılanıyordu. Hamas ağırlıklı parlamento Abbas’ın yetkilerini genişletmesi yolundaki önceki parlamentonun aldığı kararları dondurdu. Seçimlerden sonra Abbas 2009’da biten görev süresinden sonra tekrar aday olmayacağını açıkladı. Bununla birlikte 2006 yılı boyunca Suudi Arabistan Kralı Abdullah’ın arabulucuğunda 8 Şubat 2007’de yapılan ve Hamas’la El Fetih’in bir ulusal birlik hükûmeti konusunda anlaştıkları Mekke barış konferansına kadar Hamas ve El Fetih arasında şiddetli çatışmalar meydana geldi.

Nurgül Yeşilçay
Nurgül Yeşilçay, Kösem Sultan karakterini canlandırırken. (2017)
Doğum	26 Mart 1976 (48 yaşında) Afyonkarahisar, Türkiye
Milliyet	Türkiye
Eğitim	Anadolu Üniversitesi Tiyatro Bölümü
Meslek	Oyuncu
Etkin yıllar	1998-günümüz
Evlilik	Cem Özer (e. 2004; b. 2010)
Çocuk(lar)	Osman Nejat Özer (d. 2005)
Ebeveyn(ler)	Şükrü Yeşilçay Nazlı Yeşilçay
Ödüller	Tüm Liste

Nurgül Yeşilçay (d. 26 Mart 1976, Afyonkarahisar), Türk dizi, film ve tiyatro oyuncusudur. Sanatçı, 2000’lerde almış olduğu rollerle ünlenmiştir.

26 Mart 1976 tarihinde Afyonkarahisar’da doğdu. Bir röportajında, babası Afyonkarahisarlı olduğu için nüfus cüzdanına doğum yeri olarak Afyonkarahisar yazdırıldığını, aslında İzmir doğumlu olduğunu söylemiştir. Ortaokul ve lise eğitimini İzmir’de tamamladı. 2001’de Eskişehir Anadolu Üniversitesi Tiyatro Bölümünden mezun oldu.

Üniversite eğitimi sırasında rol aldığı İkinci Bahar dizisindeki “Gülsüm” rolü ile tanındı. 2002 yılında yönetmenliğini Çağan Irmak’ın yaptığı Asmalı Konak dizisinde “Bahar Karadağ” rolüyle ününü artırdı. Aynı yıl Teoman’la beraber Mumya Firarda filminde oynadı. 2003 yılında Abdullah Oğuz’un yönettiği Asmalı Konak dizisinin devam filmi olan Asmalı Konak: Hayat’ta Özcan Deniz’le başrolü paylaştı. Yönetmenliğini Atıf Yılmaz’ın yaptığı Eğreti Gelin filmindeki “Kostak Emine” rolü ile 2005 12. Adana Altın Koza Film Festivali’nde En İyi Kadın Oyuncu Ödülü’nü aldı. Aynı yıl Hande Ataizi ile Melekler Adası dizisinde rol aldı.

Yine 2004’te beş yönetmenin yönettiği Anlat İstanbul filminde “Saliha” karakterini canlandırdı. 2005-2006 sezonunda atv’de yayımlanan Belalı Baldız dizisinde Berna Laçin ve Kenan Işık’la başrolü paylaştı. 2006’da Cem Özer’le Sen Olmasaydın adlı tiyatro oyununda rol aldı. 2006 yılının Eylül ayında Fatih Akın’ın senaryosunu yazdığı, yönettiği ve yapımcılığını üstlendiği Yaşamın Kıyısında isimli filmin çekimlerine başladı. “Ayten Öztürk” adlı lezbiyen Türk kızını canlandırdığı film, 2007’de 60. Cannes Film Festivali’nde Altın Palmiye için yarıştı ve “En İyi Senaryo” ödülünü kazandı. 2007’de Ezo Gelin dizisinde “Ezo Gelin”i canlandırdı. Orta Doğu’nun en önemli film festivallerinden biri olarak kabul edilen 31. Uluslararası Kahire Film Festivali’nde başkanlığını ünlü İngiliz yönetmen Nicolas Roeg’in yaptığı ana jüride yer aldı.

5 Ocak 2010’da atv’de yayımlanmaya başlayan Aşk ve Ceza isimli dizide Murat Yıldırım’la başrolü paylaştı ve dizi, 2011 yılında sona erdi. Aynı yıl içerisinde, Show TV’de yayımlanan Sensiz Olmaz adlı dizinin başrolünde yer aldı. Ardından 2012 yılında Kanal D’de yayımlanan Sultan dizisinde rol aldı ve dizi 20. bölümü ile final yaparak ekranlara veda etti. 2013 yılında ise Aşk Kırmızı filminde oynadı. Galip Derviş ve İşler Güçler dizilerinde konuk oyuncu olarak rol aldı. Aynı yıl içerisinde Bebek İşi dizisinde “Candan” karakterini canlandırdı. 2014 yılında Gece filminde oynadı ve Cinayet adlı dizide rol aldı. 2015 yılında efsane dizi Paramparça‘da canlandırdığı “Gülseren” karakteriyle yeniden zirvenin sahibi olan Yeşilçay, 2016 yılının başlarında, dizinin başrol oyuncularından Erkan Petekkaya ile yaşadığı şiddetli anlaşmazlıklar sonucu, dizi ile sözleşmesini uzatmayarak senaryo gereği ölerek diziden ayrıldı. Nurgül Yeşilçay, 2020-2021 yılları arasında FOX’ta yayınlanan Kefaret adlı dizide başrolü Mert Fırat ile paylaştı.

Afra Saraçoğlu ile birlikte Bir Barda Bir Gece oyununda yer aldı. FOX’ta yayınlanan Son Nefesime Kadar dizisinde başrol olarak oynadı. Dizi, 23 Mart 2022 tarihinde yayınlanan 5. bölümüyle final yaparak sona erdi.

Melekler Adası dizisinde birlikte oynadığı Cem Özer ile 26 Ekim 2004’te evlendi. Hamileliğinin son ayında Melekler Adası dizisinden ayrıldı. 22 Mayıs 2005’te oğlu Osman Nejat’ı dünyaya getirdi. Şubat 2011’de Cem Özer’den boşandı.

• 2002: Aşk Gibi
• 2006: Sen Olmasaydın (Cem Özer ile birlikte)
• 2021: Bir Barda Bir Gece (Afra Saraçoğlu ile birlikte)

2007’de Barış Pirhasan’ın yönetmenliğini yaptığı Adem’in Trenleri filmindeki Hacer rolüyle 13. Sadri Alışık Ödülleri’nde En İyi Kadın Oyuncu ödülünü kazandı. Ayrıca Çağdaş Sinema Oyuncuları Derneği (ÇASOD) Geleneksel 15. Oyuncu Ödülleri En İyi Kadın Oyuncu ödülünü, iki ayrı filmde (Yaşamın Kıyısında ve Adem’in Trenleri) birbirinden çok farklı iki rolde birden etkili olmayı ve doğal kalmayı başarması nedeniyle kazandı. Bir sene sonra Nisan, 2008’de 27.si düzenlenen Uluslararası İstanbul Film Festivali’nde Semih Kaplanoğlu’nun jüri başkanlığını yaptığı ulusal yarışma jürisinde yer aldı ve aynı yıl 26 Mayıs 2008’de tarihinde çekimlerine başlanan Erden Kıral’ın Vicdan adlı filminde Aydanur karakteri ile 45. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde En İyi Kadın Oyuncu ödülüne layık görüldü.