12 Martta ölenler

Ölümler

  • 417 – I. İnnocentius, 401’den 417’deki ölümüne kadar Katolik Kilisesi için papalık yapmıştır
  • 604 – I. Gregorius, Papa (d. yaklaşık 540)
  • 1289 – II. Demetre, Gürcü kralı (d. 1259)
  • 1507 – Cesare Borgia, Rönesans İtalya’sının asker ve siyasetçisi (d. 1475)
  • 1832 – Frederich Kuhlau, Alman piyanist (d. 1786)
  • 1845 – Akif Paşa, Osmanlı devlet adamı, şair ve yazar (d. 1787)
  • 1853 – Mathieu Orfila, İspanyol asıllı Fransız tıp eğitimcisi (d. 1787)
  • 1872 – Zeng Guofan, Çinli devlet adamı ve askeri önder (d. 1811)
  • 1898 – Zachris Topelius, Fin yazar (d. 1818)
  • 1898 – Johann Jakob Balmer, İsviçreli matematikçi ve matematiksel fizikçi (d. 1825)
  • 1914 – George Westinghouse, Amerikalı girişimci ve mühendis (d. 1846)
  • 1925 – Arkadiy Timofeyeviç Averçenko, Rus mizah yazarı (d. 1881)
  • 1925 – Sun Yat-sen, Çinli devrimci lider (d. 1866)
  • 1929 – Asa Griggs Candler, Amerikalı meşrubat üreticisi (Coca-Cola)’yı geliştiren (d. 1851)
  • 1942 – Robert Bosch, Alman sanayici (d. 1861)
  • 1942 – William Henry Bragg, İngiliz fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1862)
  • 1943 – Gustav Vigeland, Norveçli heykeltıraş (d. 1869)
  • 1945 – Antonius Johannes Jurgens, Alman üretici (d. 1867)
  • 1946 – Ferenc Szálasi, Macar faşist örgütlenme olan Ok Haç Partisi kurucusu ve lideri (d. 1897)
  • 1954 – Mustafa Sabri Efendi, Osmanlı müderris ve Şeyhülislam (d. 1869)

Mustafa Sabri Efendi (22 Haziran 1869 – 12 Mart 1954), Osmanlı müderris, Meclis-i Mebusan mebusu, şeyhülislam.

Mustafa Sabri Efendi
Osmanlı Şeyhülislamı
Görev süresi
4 Mart 1919 – 2 Ekim 1919
Yerine geldiği Haydarizade İbrahim Efendi
Yerine gelen Haydarizade İbrahim Efendi
Görev süresi
Temmuz 1920 – Eylül 1920
Yerine geldiği Dürrizade Abdullah Beyefendi
Yerine gelen Mehmed Nuri Efendi
Kişisel bilgiler
Doğum 22 Haziran 1869
Tokat, Sivas Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm 12 Mart 1954 (84 yaşında)
Kahire, Mısır
Mesleği Müderris

Kat köyünde doğdu. Köydeki Asarkaya (Karabacak) ailesindendir. Çocukluğunda Pazar nahiyesinde Peşli Hoca’dan ders alarak eğitime başladı. Sonra Kayseri Medresesi’nde din eğitimi aldı. 1889 yılında Rüus imtihanını kazanarak Fatih Camii’nde din dersleri vermeye başladı. Beşiktaş Asariye Camii imamlığını yaptı. 1900 ve 1904 yılları arasında II. Abdülhamid tarafından huzur derslerine alındı. 1908 yılında II. Meşrutiyet’ten sonra memleketi Tokat’tan Osmanlı Mebusan Meclisi’ne milletvekili seçildi. Sevr’i imzalayan hükûmet döneminde şeyhülislam olan Mustafa Sabri, Yıldız Sarayı’nda Vahdettin başkanlığında toplanan Meclis-i Âlî’de anlaşmanın kabul edilmesi yönünde görüş bildirenler arasındaydı. Millî Mücadele karşıtı olması nedeniyle ülkeye girişi yasaklanmıştır.[1] 12 Mart 1954 tarihinde Kahire’de ölmüştür.

Bab-ı Ali baskını planı

Siyasi hayatında ilk önceleri İttihat ve Terakki Fırkası’nı desteklemekteydi. Sonra Ahali Fırkası’na (1910) girdi. Daha sonra ise İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne muhalif Hürriyet ve İtilaf Fırkası’nın kuruluşunda yer aldı (1911). Ali Birinci, Hürriyet ve İtilaf Fırkası isimli kitabında İttihat ve Terakki Bab-ı Ali baskını yapmasalardı Hürriyet ve İtilaf Fırkası’nın bir ihtilal komitesi halini almış olduğunu ve içlerinde Gümülcineli İsmail Bey, Basri Bey ve Mustafa Sabri Efendi bulunan bir grubun tesiri altında ve planlamasıyla Sadrâzam Kâmil Paşa hükûmetini devirmek için darbe yapmaya hazırlandıklarını yazmıştır.[2] O dönemde hükûmetteki İttihat ve Terakki Fırkası aleyhine muhalif Beyan-ül Hak Dergisi’nde başyazarlık yaptı. Hürriyet ve İtilaf Fırkası’nda oluşan komite, hükûmeti 25 Ocak 1913 tarihinde devirmeye karar vermişken İttihat ve Terakki bunu 2 gün önce 23 Ocak 1913’te kanlı bir biçimde gerçekleştirmişti. Bab-ı Ali baskını neticesinde birçok Hürriyet ve İtilaf Fırkası yöneticisi gibi Mustafa Sabri Efendi de yurt dışına Romanya’ya kaçtı. Sonra Romanya’dan Yunanistan’a geçti. Diğer bazı fırka yöneticileri ise yeni hükûmetçe sürgün edildi. Mustafa Sabri Efendi, 1916 Kasım’ında Bükreş’te tutuklanarak kendi isteği ile Enver Paşa’ya getirildi. Kendisi Talat Paşa tarafından öldürüleceğinden korkuyordu. Enver Paşa ise gıyabına yargılanarak aldığı cezayı (ki bu beş yıldı) o zamanlar Bursa Vilayeti’ne bağlı Bilecik Sancağı’nda hapsedilerek tamamlamasını hükûmete kabul ettirdi. Hoca 1918 Teşrin-i Evvellindeki affa kadar orada kaldı.

Sadrazam Mahmut Şevket Paşa suikastı

Bu dönemde Almanlar İttihat ve Terakki ile iyi ilişkiler kurmak isterken İngilizler, İngiliz hayranı olduğu bilinen Damat Ferit ve Hürriyet ve İtilaf Fırkası’nı desteklemekteydiler. Mustafa Sabri Efendi de İngiliz himayesinden başka kurtuluş yolu olmadığını düşünenlerdendi.[3] Bab-ı Ali baskını sonrasında padişah hükûmeti kurma görevini İttihat ve Terakki’nin gösterdiği Mahmut Şevket Paşa’ya verdi. Bu sırada bir bombalı saldırıda Mahmut Şevket Paşa öldürüldü. Ali Birinci, Mustafa Sabri Efendi’nin bu cinayetin arkasında olduğunu iddia etmektedir. İddiaya göre cinayetin olduğu gün Yunanistan’dan İstanbul’a gelmiş, suikastçılarla görüşmüş ardından olayın basit bir suikast olarak kalması ve istenen sonucu alamaması nedeniyle hemen Pire’ye geri dönmüştür.[2]

Üye olduğu cemiyetler

I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı İmparatorluğu yenilince, 1918 yılında İttihat ve Terakki hükûmeti bırakmak zorunda kaldı. Yeni hükûmeti kurma görevi Hürriyet ve İtilaf Fırkası’na, Damat Ferit Paşa’ya verildi.

Teal-i İslam Cemiyeti (Cemiyet-i Müderrisîn)

Fırkası tekrar hükûmete gelince kaçak olarak bulunduğu Mısır’dan İstanbul’a döndü. 15 Şubat 1919’da daha sonra Teâli-i İslâm Cemiyeti adını alacak olan Cemiyet-i Müderrisin derneğinin kuruluşunda bulundu. Aynı yıl 4 Mart’ta şeyhülislam, 16 Mart’ta ise Meclis-i Âyan üyeliğine atanmıştır.

Cemiyet-i Müderrisin Beyannamesi

Kurucusu olduğu İslam Teali Cemiyeti (Cemiyet-i Müderrisîn) tarafından 25 Eylül 1919 tarihinde Kuvâ-yi Milliyeciler aleyhinde çok şiddetli ifadeler içeren bir bildiri yayımlandı. Bu bildiride Kuvâ-yi Milliyecilere ‘kudurmuş haydutlar’ şeklinde hitap edilmiştir.[4] Bildirge dönemin İkdam gazetesinin 26 Eylül 1919 tarihli baskısında yer aldı. Hükûmet, Anadolu’da Kuvâ-yi Milliye hareketine karşı hazırlanan bildiriyi uçaklardan atarak dağıttırdı.

Türkiye Cumhuriyeti hakkındaki fetvası

Mustafa Sabri, yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti için bir fetva yayımlamıştır:

Hükûmet, dini siyasetten uzaklaştırdığı zaman İslam dinine boyun eğmemiş ve mürted olmuştur. Bundan dolayı önce hükûmet sonra da hükûmete itaat ettiği için ümmet mürted olmuştur. Ferd ferd bu hükûmetin hükmü altında olanların hepsi mürted olmasa bile, bu topluluk topluca mürted olmuştur. Bu ise, ferdlerin irtidadında küfre en kısa yoldur. Ayrıca, İslam’ın hükmüne boyun eğmeyen ve İslam’ın kanunlarını uzaklaştırıp başka kanunlarla hükmeden bu mürted hükûmete itaat etmeyi kabul eden her ferd mürted olmuştur.

Boğazlıyan Kaymakamı Kemal Bey’e idam fetvası

8 Kasım 1919’da Ermeni Kırımında Yozgat bölgesinde ihmali bulunduğu gerekçesiyle işgalci devletlerin baskısıyla yargılanan Boğazlıyan Kaymakamı Kemal Bey’in[5][6] idam kararı Vahdettin’in önüne geldiğinde Vahdettin idam kararını imzalamadı; intikam duygularıyla olayların büyüyebileceğini öne sürdü ve Mustafa Sabri Efendi’den fetva istedi. Şeyhülislam Mustafa Sabri’nin fetvasıyla Nisan 1919’da Kemal Bey idam edildi. Daha sonra 14 Ekim 1922 tarihinde müstevli devletlerin baskısıyla idam edilen Kemal Bey, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından “milli şehit” ilan edilmiştir.

Kuvâ-yi Milliye kuvvetlerine verilen ölüm fetvası

11 Nisan 1920 tarihinde Milli Mücadele başlatmak için kongreler düzenleyen içlerinde Mustafa Kemal Paşa’nın da bulunduğu ‘milliyetçi ileri gelenler’ hakkında ölüm fetvasını kaleme aldı.[7] Bu tarihte şeyhülislam olan Haydarizade İbrahim Efendi, Mustafa Sabri’nin kaleme aldığı fetvayı okuyunca imzalamayı reddetti ve istifasını verdi. Ağdalı bir dille yazılan fetvada özetle şunlar denmekteydi: Padişah’ın aksi emrine rağmen istilacılara karşı direnişe geçen milliyetçilerin öldürülmeleri caiz olmakla kalmayıp hatta her müslümanın dini görevidir. Bu uğurda ölenler şehit, kalanlar gazi sayılır. Haydarizade İbrahim Efendi’nin istifasının ardından fetva meselesinden vazgeçilmedi. Fetvayı imzalayacak birisi arandı ve Dürrizade Abdullah Beyefendi bulundu. Mustafa Sabri’nin yazdığı fetva Dürrizade tarafından verildi, Damat Ferit’in onayı ve Vahdettin’in buyruğuyla duyuruldu.

Mustafa Kemal Paşa’ya ve Ankara Hükûmeti’ne hakaretler

Mustafa Sabri, Sadık Albayrak’ın yeniden basımını yaptığı ve sunuş bölümlerini yazdığı ‘Hilafet ve Kemalizm’[8] kitabında Milli Mücadele, Türklük ve Mustafa Kemal Paşa hakkında hakaretamiz ifadeler kullanmıştır. Mustafa Kemal Paşa’nın padişahın fermanıyla gönderildiği Anadolu’da kuvvet ve nüfuz kazandıktan sonra padişahın emirlerini dinlemediğini iddia etmiş, kendi namına hareket etmeye başladığını, İstanbul’da müstevli devletlerin esareti altındaki hilafeti kurtaracakmış gibi davranırken ve faaliyetlerini hilafet makamına hizmet şeklinde gösterirken peşinden sürüklediği kuvvetle daha sonra hilafetin kaldırılmasına karar verdiğini söylemiştir. Bunu dile getirirken üslubunu iyice bozmuş ve kitabında şu ifadeyle Mustafa Kemal Paşa’ya hakaret etmiştir:

Yani bütün hareketlerini hilafet makamına hizmet şeklinde göstermiş iken, nasıl kahpelik ve hayâsızlıktır ki hilafetin en çirkin tezyifler ve tahkirler altında birdenbire ilgasına cesaret etmiştir.[8]

Sadık Albayrak’ın yeniden basımını yaptığı ‘Hilafet ve Kemalizm’ kitabında Mustafa Sabri Efendi’nin Mustafa Kemal Paşa hakkındaki tenkitlerinde hakaret sınırlarını da aştığı ve düpedüz sövgü yoluna gittiği görülür:

Mustafa Kemal’in ve Ankara Hükûmeti’nin kahpeliklerini, sahtekârlıklarını şu ufacık mukaddime’ye sığdıracak değilim. Demek isterim ki bu şekil değiştirmeler, bu zıtlıkları işleyebilmek için insan utanmamazlıkta da kahraman olmalıdır. Hele dinsizlik olmadan haksızlığın, hayâsızlığın bu derecesi tasavvur olamaz.[8]

Sadık Albayrak’ın yayına sunduğu ‘Hilafet ve Kemalizm’ kitabında Mustafa Sabri Efendi, kendisi İngiliz Muhipleri Cemiyeti kurucusu olmasına, hakkında İngilizler hesabına Sadrazam Mahmut Şevket Paşa’yı bombalı suikastle öldürme ve İngiltere adına 1913 yılında hükûmet darbesi düzenlemeye yeltenme iddiaları olmasına rağmen[kaynak belirtilmeli], Atatürk’ün İngilizlerle işbirliği yaptığı için Musul’u İngilizlere bırakıp karşılığında kurşun atmadan İstanbul’u aldığı biçiminde bir iddiada bulunmuştur.

İki paralık Mustafa Kemal kuvvetinin baskısına boyun eğerek İngilizlerin, Fransızların ve sair devletlerin İstanbul’dan çekilip gitmelerini ancak Kemalistlerin idam ettiği Türk aklı kabul edebilir[8]

Kurtuluş Savaşı’nın bitişi ve yurt dışına gitmesi

Türk ordusunun bağımsızlık savaşını kazandığı 1922’de, Mustafa Sabri Efendi ailesini alarak İngilizlerin temin ettiği bir yük gemisiyle Mısır’a kaçtı.[9]

Bir ara tekrar Yunanistan’a sığındı. Burada oğlu İbrahim ile birlikte Yarın ve Peyâm-ı İslam gazetelerini çıkardı. İtalyan gazetelerinde yer alan bir bildirisinde Türklere “Müslüman barbarlar” dedi, Ankara Hükûmeti’nin Musul üzerinde hak iddia etmesinin gülünç olduğunu yazdı.[10]

Yüzellilikler listesinde yer aldı ve vatandaşlıktan çıkarıldı. Yunanistan’dan sonra gittiği Mısır El-Ezher Üniversitesi’nde din dersleri verdi.

1954 yılında Mısır’da öldü.

Fikirleri

Şapka Kanunu’na, Medeni Kanun’un kabulüne, Harf Devrimi’ne, halifeliğin kaldırılmasına, Kuran’ın Türkçeye tercüme edilmesine karşı çıkmıştır.

Türk milliyetçiliğine karşı çıkmış, Yunanistan’da çıkardığı Yarın gazetesinde 1927 yılında yazdığı şiirde Türklüğüne tövbe ettiğini, Türklükten istifa ettiğini söylemişti:

Yalnız Müslüman ve insan
Olarak kalmak üzere, Türklükten,
Şeref ve izzetimle istifa
Ediyorum Allah’ın huzurunda!…

Tövbe yarabbi tövbe Türklüğüme
Beni Türk milletinden addetme

Bir yazısında milliyet hakkında, “Milliyet önemli bir şey idiyse, bir Türk dili veya bir Çerkes dili yanında Arap dilinin çok daha üstün olduğunu belirterek, bunların yanında daha büyük olan Arap milliyeti ile iftihar etmenin daha akla uygun olacağını” söylemiştir.

…Arapçayı lisan ittihaz etmek derecesinde kendimize mal edinmek isterim. Amma bundan Türklüğümüz mutazarrır olurmuş… Biz müstefid oluruz ya!…

Eserleri

  • Mevkiful Akl (Aklın Yeri)
  • Dini Mücedditler
  • Yeni İslam Müctehidlerinin Kıymet-i İlmiyesi
  • Türkçe Kuran Meselesi
  • Meseleler Hakkında Cevaplar
  • Hilafetin İlgasının Arka Planı
  • Kavlî fî l-mer’a
  • Sefînet ül-İslam
  • 1955 – Charlie Parker, Amerikalı caz saksafonisti (d. 1920)
  • 1956 – Bolesław Bierut, Polonyalı devlet adamı (d. 1892)
  • 1957 – Josephine Hull, Amerikalı bir tiyatro ve sinema oyuncusu (d. 1877)
  • 1971 – Eugene Lindsay Opie, Amerikalı hekim ve patolog (d. 1873)
  • 1978 – John Cazale, Amerikalı aktör (d. 1935)
  • 1990 – Philippe Soupault, Fransız yazar, şair ve romancı (d. 1897)
  • 1991 – Ragnar Granit, Finlandiyalı/İsveçli fizyolog (d. 1900)
  • 1997 – Galip Erdem, Türk gazeteci ve yazar (d. 1930)
  • 1999 – Yehudi Menuhin, Amerikalı kemancı (d. 1916)
  • 2001 – Robert Ludlum, Amerikalı yazar (d. 1927)
  • 2001 – Sidney Dillon Ripley, Amerikalı ornitolog ve doğal hayatı koruma gönüllüsü (d. 1913)
  • 2002 – Spiros Kipriyanu, Kıbrıslı politikacı (d. 1932)
  • 2002 – Jean-Paul Riopelle, Kanadalı ressam (d. 1923)
  • 2003 – Zoran Đinđić, Sırbistan Başbakanı (suikast) (d. 1952)
  • 2003 – Howard Fast, Amerikalı yazar (d. 1914)
  • 2003 – Lynne Thigpen, Amerikalı oyuncudur (d. 1948)
  • 2005 – Kemal Türkoğlu, Türk siyasetçi (d. 1911)
  • 2006 – Jurij Brezan, Alman yazar (d. 1916)
  • 2007 – Önder Baysoy, Türk iş insanı ve siyasetçi (Karşıyaka Spor Kulübü eski Başkanı) (d. 1946)
  • 2011 – Nilla Pizzi, İtalyan şarkıcı (d. 1919)
  • 2013 – Clive Burr, İngiliz davulcusuydu (d. 1957)
  • 2013 – Dinçer Çekmez, Türk aktör (d. 1940)
Dinçer Çekmez
Doğum Dinçer Çekmez
22 Ocak 1943
İstanbul, Türkiye
Ölüm 12 Mart 2013 (70 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Ölüm sebebi Lösemi
Defin yeri Karacaahmet Mezarlığı, İstanbul
Milliyet Türk
Vatandaşlık  Türkiye
Eğitim Kabataş Erkek Lisesi, İstanbul
Meslek Oyuncu, seslendirme sanatçısı
Etkin yıllar 1962-2008
Evlilik Ayşin Atav
Çocuk(lar) 2
Akraba(lar) Metin Çekmez (kardeşi)

Dinçer Çekmez (d. 22 Ocak 1943, İstanbul – ö. 12 Mart 2013, İstanbul), özellikle 1970’li yıllarda rol aldığı güldürü filmleriyle tanınan Türk sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu,[1] seslendirme sanatçısıdır.

Hayatı

Kabataş Erkek Lisesinden mezun olduktan sonra Şehir Tiyatroları’nın açmış olduğu imtihanlara girdi ve sınavı birincilikle kazandı. Dinçer Çekmez Şehir Tiyatroları’ndaki ilk yıllarından şöyle bahseder: “Şehir Tiyatrosu’na girer girmez ‘Hamlet’te rol verdiler. Müjdat Gezen, Savaş Dinçel filan çıldırdılar; ‘gelir gelmez nasıl böyle bir rolü kaptı’ diye. Arkasından art arda roller geldi. 19 yaşımdan beri tüm başroller kafama yıkıldı.

Özellikle Kemal Sunal’la birlikte oynadığı Şark Bülbülü, Tarzan Rıfkı, İnek Şaban, Şaban Askerde, Süt Kardeşler, Şabanoğlu Şaban, Atla Gel Şaban gibi film ve TV dizilerinde aldığı rollerle, filmlerde kullandığı kültleşmiş replikleriyle (“O kadar!” ve “Mazlum’u getirin bana!” gibi) ve “Kadırgalı Eşref” adlı bir kabadayıyı oynadığı Şabanoğlu Şaban filminde attığı naralarıyla meşhurdur.

İsminin Kemal Sunal filmleriyle özdeşlemesini ise Dinçer Çekmez şöyle anlatır: Bir gün Kemal Sunal filmlerini çeken Arzu Film adamlarından biri geldi ve bana ‘sinema düşünür müsün?’ dedi. Ben de kabul ettim. Ertem Eğilmez benim her Kemal Sunal filminde oynamamı istiyordu. Sonra Eğilmez ve Arzu Film tutturdular ‘bırak şu tiyatroyu gel, tiyatronun verdiği maaşın biz sana üç mislini vereceğiz’ diye… Ben o kadar çok seviyordum ki tiyatroyu, bana kimse bıraktıramadı.

Uzun yıllar İstanbul Şehir Tiyatrosu kadrosunda pek çok oyunda rol aldı. Sinema filmi ve dizilerde karakter rolleri oynadı ve karakter seslendirmeleri yaptı.

Özel hayatı ve ölümü

Ayşin Atav ile evliliğinden Ceren, ikinci evliliğinden Canseli adlı iki kızı vardır. Sinema ve tiyatro oyuncusu Metin Çekmez’in ağabeyidir.

Lösemi hastalığı nedeniyle 12 Mart 2013 tarihinde tedavi gördüğü hastanede 70 yaşında öldü. Şakirin Camii’nde kılınan cenaze namazı sonrası Karacaahmet Mezarlığı’na defnedildi.[2]

Filmografi

Oyuncu olarak

  • 1972: Parçala Behçet
  • 1973: Düşman
  • 1974: Cici Kız
  • 1974: Kartal Yuvası
  • 1975: En Büyük Patron
  • 1976: Meraklı Köfteci
  • 1976: Süt Kardeşler
  • 1977: Şaban Oğlu Şaban
  • 1978: İnek Şaban
  • 1979: Şark Bülbülü
  • 1981: Kanlı Nigar
  • 1982: Gülsüm Ana
  • 1983: En Büyük Şaban
  • 1984: Atla Gel Şaban
  • 1984: Ortadirek Şaban
  • 1985: Katma Değer Şaban
  • 1986: Ölüm Yolu
  • 1986: Tarzan Rıfkı
  • 1988: Yaprak Dökümü
  • 1993: Şaban Askerde
  • 1993: Süper Baba
  • 1995: Şaban ile Şirin
  • 1996: Köşe Kapmaca
  • 1996: Tatlı Kaçıklar
  • 2005: Horoz Sedat
  • 2007: Affedilmeyen

Seslendirme olarak

  • 1970: Adsız Cengaver – Milton Reid
  • 1973: Silahım Namusumdur – Tarık Şimşek
  • 1974: Hamama Giren Terler – Hakkı Kıvanç
  • 1974: Kanlı Savaş – Hayati Hamzaoğlu
  • 1975: Ah Nerede – Feridun Şavlı
  • 1975: Aklın Durur – Arap Celal
  • 1975: Amigo Hüsnü – İhsan Baysal
  • 1975: Ayıkla Beni Hüsnü
  • 1975: Babacan
  • 1975: Batsın Bu Dünya – Ahmet Karaca
  • 1975: Olmaz Böyle Şey – Mehmet Yağmur
  • 1976: Hınç – Cem Erman, Sönmez Yıkılmaz
  • 1976: Öyle Olsun – Yılmaz Kurt
  • 1977: Adalet
  • 1977: Sakar Şakir – Yusuf Sezer
  • 1977: Sivri Akıllılar – Hüseyin Kutman
  • 1977: Yıkılmayan Adam – Sönmez Yıkılmaz
  • 1978: İyi Aile Çocuğu – Osman F. Seden
  • 1978: Lekeli Melek – Oktar Durukan
  • 1978: Petrol Kralları – Baki Tamer
  • 1979: Dokunmayın Şabanıma – Ünal Gürel
  • 1980: Beddua – Turgut Özatay
  • 1980: Devlet Kuşu – Yadigar Ejder
  • 1981: Takip – Kazım Kartal
  • 1982: Dünyayı Kurtaran Adam – Hüseyin Peyda
  • 1982: Gırgır Ali – Hikmet Taşdemir
  • 1982: Ölümsüz – Nejat Gürçen
  • 1982: Yürek Yarası – İhsan Baysal
  • 1983: Çöl – Baykal Kent, Arap Celal
  • 1983: Erkekçe – Hüseyin Peyda
  • 1983: Gecenin Sonu – Hikmet Taşdemir
  • 1983: Ölüme Son Adım – Baykal Kent
  • 1985: Bin Defa Ölürüm – Sönmez Yıkılmaz
  • 1985: Paranın Esiri – Hüseyin Peyda
  • 1986: Acı Lokma – Sümer Tilmaç
  • 1986: Deli Deli Küpeli – Sırrı Elitaş
  • 1986: Doruk – Hüseyin Baradan
  • 1986: Sokak Kavgacısı – Hüseyin Peyda
  • 1987: Kuruluş “Osmancık” – Hayati Hamzaoğlu
  • 1989: Suçlu – İhsan Baysal
  • 1989: Talih Kuşu – Kuzey Vargın

Tiyatro

Rol aldığı oyunlar

  • 1963: Kökler : Shakespeare – İstanbul Şehir Tiyatrosu[3]
  • 1964: Coriolanus : Shakespeare – İstanbul Şehir Tiyatrosu[4]
  • 1964: Topuzlu : Hidayet Sayın – İstanbul Şehir Tiyatrosu[5]
  • 1965: Cimri : Moliere – İstanbul Şehir Tiyatrosu[6]
  • 1965: Kurt : Sedat Veyis Örnek – Üsküdar Musahipzade Celal Sahnesi[7]
  • 1967: Cyrano de Bergerac : Edmond Rostand – İstanbul Şehir Tiyatrosu
  • 1982: Susuz Yaz : Necati Cumalı – İstanbul Şehir Tiyatrosu
  • 1986: Deli Bal : Anton Çehov – İstanbul Şehir Tiyatrosu
  • 1986: Victor Hugo : Victor Hugo \ Jacques Tephany – İstanbul Şehir Tiyatrosu
  • 1997: Ahududu : Joseph Kesselring – İstanbul Şehir Tiyatrosu
  • 2002: Sarı Pınar 1914 : Turgut Özakman – İstanbul Şehir Tiyatrosu
  • 2003: Çengi : Ahmed Midhat Efendi – İstanbul Şehir Tiyatrosu
  • 2006: Eskici Dükkânı : Orhan Kemal – İstanbul Şehir Tiyatrosu
  • 2007: Ya Devlet Başa Ya Kuzgun Leşe : Orhan Asena – İstanbul Şehir Tiyatrosu
  • 2008: Vişne Bahçesi : Anton Çehov – İstanbul Şehir Tiyatrosu
  • 2014 – Věra Chytilová, avangart Çek film yönetmeni (d. 1929)
  • 2014 – Richard Coogan, Amerikalı western filmleri oyuncusu (d. 1914)
  • 2014 – René Llense, Fransız eski millî futbolcudur (d. 1913)
  • 2014 – Jean Vallée, Belçikalı şarkıcıdır (d. 1941)
  • 2015 – Erol Büyükburç, Türk pop müziği sanatçısı (d. 1936)
Erol Büyükburç

Erol Büyükburç (2011)
Genel bilgiler
Doğum Erol Büyükburçlu[1]
8 Ağustos 1936[2]
Adana, Türkiye
Ölüm 12 Mart 2015 (78 yaşında)
Etiler, İstanbul, Türkiye
Tarzlar Pop, Rock’n Roll
Meslekler Şarkıcı
Etkin yıllar 1961-2015
İlişkili hareketler Hüner Coşkuner
Ayla Tayman (?)

Emel Büyükburç
(e. 1976; ö. 2001)
Ute Esser
(e. 2004; b. 2014)
Çocukları Ajlan Büyükburç
Jeyan Büyükburç
Özlem Büyükburç
Evren Büyükburç

Erol Büyükburç, (8 Ağustos 1936, Adana – 12 Mart 2015, İstanbul), Türk pop müziği sanatçısı.

Sanatçı kişiliği

Lise yıllarında kurduğu ilk müzik grubuyla, Florya plajında müzik yaptı. İstanbul Belediyesi Konservatuvarı’na giden Büyükburç, bir yandan da şan dersleri aldı. Müzik hayatına 1961’de Little Lucy adlı bestesini plak yaparak başladı. Balkan Festivali’nde “En İyi Şarkıcı” ödülünü aldı. Uzun yıllar Efsaneler Orkestrası ile çalıştı. [3]

Erol Büyükburç Lise yıllarında müziğe giriş yapan sanatçı, İstanbul Belediyesi Konservatuvarı’na devam etmiştir.[4] Kurduğu “Erol Büyükburç Vokal Grubu” ile sahne almıştır.[4]

Bütün bu başarılarından dolayı kendisine “Yerli Elvis” denilmeye başlanmıştır.

20 fotoroman, 6 taş plak, 5 long play, 75 tane 45’lik, 200’e yakın ödül, 1800 civarında bestesi bulunan Erol Büyükburç’un; Senden VazgeçtimBende Bu Gönül Nerde ve Seni Beklerim isimli üç bestesinin sözleri ise, ünlü sanatçı Onur Akay’a aittir.[5]

Evlilikleri

1. Eşi: Ayla Tayman. Tayman ile kısa süre evli kaldılar.

Türkan Türker ile birlikteliğinden Ajlan ve Jeyan adında müzisyen iki kızı var.[6]

Gönül Demirkol ile birlikteliğinden Özlem adında bir kızı var.

2. Eşi: Emel Büyükburç. Emel Büyükburç’un 2001 yılında ölümüne kadar süren 25 yıllık evliliğinden Evren Büyükburç Erol adında virtuoz piyanist ve MSGSÜ İstanbul Devlet Konservatuvarı’nda Doçent olan bir kızı var.

3. Eşi: Ute Esser. Boşandılar.

Ölümü

22 Temmuz 1999’da kızı Ajlan Büyükburç’u trafik kazasında kaybetti. 2001 yılında da eşi Emel Büyükburç’u karaciğer yetmezliği sonucu kaybetti. Sanatçı,[7] İstanbul Etiler’deki evinde 12 Mart 2015 tarihinde ölü bulundu.[8][9] Cenazesi Cemal Reşit Rey Konser Salonunda düzenlenen törenin ardından Zincirlikuyu Mezarlığında defnedildi.[10]

Müzik videoları

  • Haydi Gençlik Hop Hop
  • Little Lucy
  • Sen Varsın
  • Sevemem
  • Sevgi Çiçekleri
  • Yıllar Sonra

Filmografisi

  • 1964: Plajda Sevişelim / Neşeli Aşıklar
  • 1965: Horoz Nuri
  • 1967: Kızılcıklar Oldu Mu
  • 1967: Gençlik Türküsü
  • 1968: Yasemin’in Tatlı Aşkı
  • 1968: Bir Damat Aranıyor
  • 1968: Sus Sus Kimseler Duymasın
  • 1968: Menekşe Gözler
  • 1969: Berduş
  • 1970: Öp Beni
  • 1970: Avare Aşık
  • 1971: Turist Ömer Boğa Güreşçisi
  • 1975: Haydi Gençlik Hop Hop
  • 1976: Oldu Olacak
  • 1976: Cıbıl
  • 1976: Kader Rüzgarı
  • 1976: Kurban Olayım
  • 1977: Ah Bu Sevda
  • 1980: Bitmeyen Azap
  • 1987: Enayiler Kralı Murtaza
  • 2003: Shubuo Kral – Reklam filmi
  • 2003: Nerdesin Firuze
  • 2004: Hababam Sınıfı Merhaba
  • 2007: Şöhret Okulu
  • 2009: Kanal-İ Zasyon
  • 2011: Alemin Kıralı (Kendisi olarak konuk olmuştur)
  • 2014: Hayalet Dayı
  • 2015 – Michael Graves, Amerikalı mimar (d. 1934)
  • 2015 – Terry Pratchett, İngiliz fantastik komedi yazarı (d. 1948)
  • 2016 – Lloyd Shapley, Amerikalı matematikçi ve iktisatçıdır (d. 1923)
  • 2017 – Anatoli Çernyayev, Rus tarihçi, siyasetçi ve yazardır (d. 1921)
  • 2017 – Petra Kandarr, Doğu Alman eski kısa mesafe koşucusu (d. 1950)
  • 2018 – Craig Mack, Amerikalı rapçi (d. 1970)
  • 2019 – John Bardo, Amerikalı eğitimci ve akademisyen (d. 1948)
  • 2019 – Věra Bílá, Çek şarkıcı ve müzisyendir (d. 1954)
  • 2019 – Eurico Miranda, Brezilyalı siyasetçi ve iş insanıdır (d. 1944)
  • 2020 – Tonie Marshall, Amerikalı-Fransız oyuncu, senarist ve film yönetmeni (d. 1951)
  • 2020 – Giovanni Battista Rabino, İtalyan siyasetçi (d. 1931)
  • 2021 – Austen Angell, Avustralyalı kimyager (d. 1933)
  • 2021 – Fatima Aziz, Afgan kadın fizikçi ve siyasetçi (d. 1973)
  • 2021 – Irina Vasilevna Medvedeva, Sovyet-Rus tıp akademisyeni ve bilim insanı (d. 1958)
  • 2022 – Traci Braxton, Amerikalı şarkıcı, televizyon yıldızı ve radyocu (d. 1971)
  • 2022 – Vatsala Deshmukh, Hint aktris (d. 1930)
  • 2022 – Karl Offmann, Mauritiuslu siyasetçi (d. 1940)
  • 2023 – Franca Afegbua, Nijeryalı saç tasarımcısı ve siyasetçi (d. 1942)
  • 2023 – Alphonse Béni, Kamerunlu aktör ve film yönetmeni (d. 1946)
  • 2023 – Chris Cooper, İtalyan asıllı Amerikalı beyzbol oyuncusu (d. 1978)
  • 2023 – Marek Kopelent, Çek besteci (d. 1932)

Tatiller ve özel günler

  • Erzurum’dan Rus ve Ermeni birliklerinin geri çekilişi (1918)
  • Artvin’in Arhavi ilçesinden Gürcü birliklerinin geri çekilişi (1921)
  • İstiklal Marşı Milli Marş olarak kabul edildi.(1921)

Wikipedia.org

Ayrıca Kontrol Edin

12 mayısta ölenler

Ölümler 705 – Abdülaziz bin Mervan, Mısır valisi (d. 649) Abdülazîz bin Mervan Mısır valisi Görev süresi 685-705 Yerine …

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir