Facebook'ta takip et.Twitter'da takip et. Abone Ol!
Siyasi akım
İdeoloji
2021-02-23 09:38

Siyasi akım

Milliyetçilik

Siyasi Akım
  • Milliyetçilik veya ulusçuluk, belirli bir milletin çıkarlarını, özellikle egemenliÄŸini ve özyönetimini kazanmayı, daha sonra bunu ilelebet sürdürmeyi amaçlayan ideolojik fikir hareketi. Milliyetçilik, her ulusun kendisini dışarıdan gelecek olan müdahalelerden bağımsız olarak yönetmesi gerektiÄŸini, ulusun bir yönetim için doÄŸal ve ideal bir temel ve tek haklı politik güç kaynağı olduÄŸunu savunmaktadır. Milliyetçilik, 19. yüzyıl baÅŸlarından itibaren Avrupa'da, 20. yüzyıldan itibaren ise tüm dünyada egemen politik düÅŸünce tarzı haline gelmiÅŸtir. Bu dönemde dünya politik haritası milliyetçilik ilkelerine göre biçimlendirilmiÅŸtir. Günümüzde Anglosakson kültürüne baÄŸlı toplumlarda ve AvrupaBirliÄŸi düÅŸüncesini savunan çevrelerde olumsuz bir anlam yüklenmiÅŸtir.
Eugène Delacroix'nın "La liberté guidant le peuple" (Halkın rehberi özgürlüktür) adlı çalışması, Fransa'daki Temmuz Devrimi'nin en önemli simgesi olmuÅŸtur.

Milliyetçilik konusunda Benedict Anderson, Ernest Gellner, Eric Hobsbawm, Elie Kedourie gibi karşıtların yanı sıra, Anthony Smith, NevNikolayeviç Gumilyov gibi tarafsız yazarların teorik çalışmaları olmakla birlikte konu henüz teorik bir dayanaÄŸa kavuÅŸturulamamıştır. Bu çalışmalarda vatanseverlik, militarizm, ÅŸovenizm, etnik aidiyet, dilselaidiyet, ulusalcılık, irredantizm, faÅŸizm, militancılık, dinselcilik, otoriterlik, Ä±rkçılık, anti-emperyalizm, asabiyet, hayali cemaatler, tarihselkimlik, tarih bilinci, kahramanlık, maneviyat, atalar kültü, sadakat, egemenlik, ortakirade, vatan, romantizm, kamusallık, kültürellik kavramları açıklanmaktadır.

 

Köken bilimi

"Millet" sözcüÄŸü aslen Arapça olup (Ar: ملة), "din veya mezhep; bir din veya mezhebe baÄŸlı olan cemaat" anlamındadır. Osmanlı Türkçesinde 20. yüzyıl baÅŸlarına kadar bu anlamda kullanılmıştır. 19. yüzyıl ortalarından itibaren aynı sözcük Fransızca/İngilizce nation kavramına karşılık olarak kullanılmıştır. Türkçe "ulus" (Orhun Yazıtları'nda uluÅŸ olarak yer alır) sözcüÄŸü, 1932 yılında aynı kavramın Yeni Türkçesi olarak benimsenmiÅŸtir.Orhun Yazıtları ve KâÅŸgarlı Mahmud'un 1072-1074 yılları arasında yazdığı Divân'u Lügati't-Türk adlı kitabında millet sözcüÄŸünün Türkçe karşılığı budun sözcüÄŸüdür.

Latince kökenli olan "nation", kök anlamı itibarıyla "aynı atadan gelenler topluluÄŸu" demektir. Dolayısıyla esasen Türkçe kavim veya aÅŸiret karşılığıdır. Türkçe ulus ise siyasi amaçla bir araya gelmiÅŸ olan boylar konfederasyonunu ifade eder (ayrıca eski Türkçedeki budun sözcüÄŸü de aynı anlamı verir).

 

Milliyetçilik kavramı

Milliyetçilik Kavramı Anthony-D.Smith‘e göre, çağın ruhunu yansıtmaktadır ve daha eski sembol ve fikirlerle de baÄŸlantılıdır. ErnestGellner ise, mevcut kültürün gerisine gidip ondan bir ulus yaratma, geçmiÅŸ bir kültürü bugünden keÅŸfetme ve kurma eylemi olarak tanımlamıştır. Eric Hobsbawm ise ulusun oluÅŸum sürecine deÄŸinerek 3 yöntemden bahsetmiÅŸtir. Bunlar; devlet eliyle yürütülen merkezi ve yaygın eÄŸitim, devlet ve toplumu bütünleÅŸtiren kitlesel törenler ve ulusal anıtlar etrafında örülen sembolik birliklerdir.

 

Tarihçe

Modern milliyetçi düÅŸünce 1789-1799 Fransız Devrimi'nin fikirlerinden doÄŸmuÅŸtur. Avrupa tarihindeki ilk milliyetçi hareketlere, I.Napolyon istilası (1804-1815) altındaki Almanya'da rastlanır. Aynı yıllarda, Rus iÅŸgalindeki Polonya'da güçlü bir milliyetçi akım doÄŸdu. 1821'de Osmanlı Devleti'ne karşı ayaklanan Yunanistan, Avrupa'nın milliyetçi çevrelerinde çok heyecanlı destek buldu. 1848'de Avusturya Ä°mparatorluÄŸu'na karşı ayaklanan Macarlar, daha sonra Çekler ve Sırplar, milliyetçilik akımını Orta Avrupa'ya taşıdılar. 1860-1870 yılları arasında gerçekleÅŸen Ä°talya birliÄŸi, devrimci milliyetçiliÄŸin en büyük zaferlerinden biri olarak algılandı. 1870'lerde Rusya'da doÄŸan Pan-Slavizm akımı, yayılmacı milliyetçiliÄŸin ilk örneklerinden biri idi.

MilliyetçiliÄŸe yol açan en önemli etken, daha önce hükümdar ve sülale zemininde tanımlanan siyasi aidiyet duygusunu, hükümdardan bağımsız olarak, "halk"a maletme gereÄŸiydi. Siyasi aidiyet ve itaat, "halk"ın ortak iradesine dayandırılmalıydı. Bu nedenle 19. yüzyılda milliyetçilik, radikal, devrimci, anti-monarÅŸist, yerleÅŸik düzene zıt bir siyasi düÅŸünce olarak deÄŸerlendirildi.

"Halk"ı tanımlamanın güçlüÄŸü, milliyetçi düÅŸünürleri —bazen olguları ve mantığı zorlama pahasına olaÄŸanüstü duygusal anlamlar yüklemeye sevketti. ÖrneÄŸin (ayrı lehçeler konuÅŸan) Sicilyalılar veya Venedikliler ayrı bir ulus mu, yoksa İtalyan ulusunun parçası mıydı? Avusturya ulusu var mıydı? Makedonlar ayrı bir ulus mu, Bulgar mı, yoksa Güney Slavların bir boyu muydu? Bu konularda farklı görüÅŸleri savunanlar, benimsedikleri ulusa hayali bir tarih ve hayali kökenler atfederek, onun ezelden beri "doÄŸal olarak" varolduÄŸunu kanıtlamaya çalıştılar. Farklı lehçeler konuÅŸan toplumlarda, ortak bir ulusal dil oluÅŸturmaya büyük önem verildi.

 

Milliyetçi ideolojiler, kavramlar ve düÅŸünceler

  • Vatanseverlik
  • FaÅŸizm
  • Nasyonal sosyalizm
  • Åžovenizm
  • Popülizm
  • Devletçilik
  • Atatürkçülük
  • İrredantizm
  • Ülkücülük
  • Kolektivizm
  • Turancılık
  • Türkçülük
  • TürkmilliyetçiliÄŸi
  • Galiyevizm
  • Ulusalcılık
 

Ayrıca bakınız

  • Devletçilik
  • Åžovenizm
  • Türkiye'de milliyetçilik
  • Ulus devlet
  • Vatanseverlik
  • Atatürk milliyetçiliÄŸi
 

Kaynak : Wikipedia.org

Resim : millidusunce.com


Bu haber 26 kez okundu.

                                                   4 + 2 = ?

HAVA DURUMU

ANKARA

SON YORUMLAR

Haber Scripti V5 © 2020 | İzinsiz ve Kaynak gösterilmeden kullanılamaz

Espower Bilisim