(44) Malatya ve Coğrafyası

Malatya
	İl & Büyükşehir
	; Belediye logosu
	; Malatya'nın Türkiye'deki konumu
Ülke	Türkiye
Bölge	Doğu Anadolu Bölgesi
Alt idari birimler	Daraltılmış liste Akçadağ; Arapgir; Arguvan; Battalgazi; Darende; Doğanşehir; Doğanyol; Hekimhan; Kale; Kuluncak; Pütürge; Yazıhan; Yeşilyurt;
İdare
• Belediye Başkanı	Selahattin Gürkan (Ak Parti)
• Vali	Aydın Baruş
Yüzölçümü
• İl & Büyükşehir	12,259 km² (4.733 mil²)
Rakım	977 m (3.205 ft)
Nüfus (2020)
• İl & Büyükşehir	806,156
• Yoğunluk	66/km² (170/mil²)
• Metropol	624,005
Zaman dilimi	UTC+03.00 (UDAZD)
Posta kodu	44000
Alan kodu	(+90) 422
Plaka kodu	44
	Resmî site; www.malatya.gov.tr www.malatya.bel.tr

Malatya kayısısı

Ulubaba Dağı (Malatya)

Malatya, kayısı diyarı olarak bilinir. İlde yetişen kayısılar, dünya genelinde ünlüdür ve kuru kayısı üretiminin %80'ini Malatya Ovası’nda bulunan kayısı bahçeleri sağlar. Büyükşehir yasası ile 2014 yerel seçimlerinin ardından büyükşehir statüsüne kavuşmuştur. Aynı zamanda Malatya 2 Cumhurbaşkanı çıkarmış tek şehirdir, bu kişiler, İsmet İnönü ve Turgut Özal'dır.

Etimoloji

Malatya'nın adı Kültepe tabletlerinde Melita olarak, Hitit tabletlerinde "Maldia" olarak geçmektedir. Malatya'nın isim kökü Hititçede bal anlamına gelen "melid"den türediği ve Hitit kitabelerinde "öküz başı ve ayağı" ile ifade edildiği belirtilmiştir. "Melit+ava" ise "bal ülkesi" anlamına gelmektedir. Sonra bu isim "Meliddu", "Melide", "Melid", "Milid", "Milidia", "Melitea" olarak kitabelerde geçmiştir. Malatya'yı ele geçiren Araplar, şehre "Malatiyye" ismini vermişlerdir. Türklerin Malatya'yı fethetmesiyle isim bugünkü halini almıştır ve 1923 yılında Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla ismi Malatya olarak resmileşti.

Eski çağ coğrafyacılarından Strabon, Malatya'yı, kesin olarak belirtmemekle birlikte, Kommagene sınırında Kapadokya Krallığı’nın (MÖ 280-212) on valiliğinden biri olarak göstermiştir.

Tarihçe

Malatya tarihi ve arkeolojisine ışık tutan Levent Vadisi kanyonu 65 milyon yıl öncesine dayanan kaya oluşumları 28 km uzunluğunda kaya formasyonlarından oluştuğunu görmekteyiz. 2007 yılında bölgedeki tarih öncesi kalıntıları yüzeysel araştırma yapan belgesel yönetmeni Tekin Gün, Malatya Paleolitik Çağ-(Eski taş çağı)'ndan Tunç çağı'na kadar yerleşim izlerinin olduğunu sanılmaktadır.1979 yılında başlayan Karakaya Baraj Gölü Kurtarma Kazıları kapsamındaki İzollu mevkii Cafer Höyük'te yapılan kazılarda, Paleolitik dönemde yaşayan toplumun mağaralardan çıkıp tarım ve hayvancılıkla uğraştıkları köy yerleşik düzene geçtiklerini görmekteyiz.

Genel tarih

Malatya; Doğu Anadolu Bölgesi'nin ve Fırat Nehri'nin en stratejik konumunda yer alan bir yerleşim yeridir. Bu konumu nedeniyle ilk yerleşmeler MÖ 6000'lere gitmektedir. Ayrıca bölge önemli ticaret yolları üzerinden olduğundan dolayı sürekli savaşılmış bir yerdir. Sürekli iki devlet arasında çekişmelere neden olmuştur. Bu durum sonrası şehir her savaş sonrası yağmalanmış, savunma ve istilalardan korunmak için şehir merkezi 2 kez değişim geçirmiştir. Bu gibi nedenlerden dolayı Malatya'nın tarihinin araştırılması çok zordur.

Malatya'nın sınırları içerisinde birçok höyük bulunmaktadır. Bunlardan en eski yerleşmenin görüldüğü yer ve ayrıca Malatya'nın ilk yerleşim alanı olan Arslantepe Höyüğüdür. İlk yerleşim alanı suyun kenarına kurulmuş bir verimli tarım alanıdır. Yaklaşık 6000 yıl kullanıldı. Yaklaşık olarak 35250 m²'lik bir alandır. Bugün ilk yerleşim yeri olan Arslantepe Höyüğü, Orduzu beldesinin Arslantepe mahallesinde bulunmaktadır.

Malatya'nın tarihi ana hatlarıyla dört büyük döneme ayrılabilir:

Erken dönem
İlk Anadolu Uygarlıkları
Osmanlı dönemi
Cumhuriyet dönemi

Arslantepe Höyüğü'de bulunan Hitit kralı, Tarhunva'nın Ankara'daki, Anadolu Medeniyetleri Müzesinde bulunan heykeli

Erken dönem

Malatya 5 milyon yıl önce denizdi. Hititler MÖ 2000 yıllarının başında bu bölgede hüküm sürmeye başlamışlardır. MÖ 1750 yıllarında Kuşsara Kralı Anitta, Anadolu'yu tek bir yönetim altında toplayarak siyasi birliği sağlamış ve Malatya'yı da bu birliğe dâhil etmiştir. II.Murşili, Muvattalli ve III.Hattuşili dönemlerinde Malatya, Hitit merkezine bağlı kalmıştır. Asur Kralı Sanherib (MÖ 705-MÖ 681) döneminde Asur egemenliğine giren Malatya, daha sonra Med ve Perslerin hâkimiyetine girmiştir.

MÖ 4. yüzyılda Makedonya Kralı İskender'in Anadolu'yu ele geçirmesinden sonra, Malatya Helenistik kültürün etkisinde kalmıştır. Bu tarihten sonra Malatya sırasıyla, Medlerin, Perslerin, Romalıların, Bizanslıların, Selçukluların egemenliği altına girmiştir.

İlk Anadolu uygarlıkları

Osmanlı dönemiKuruluş ve isim itibarıyla başlangıçtan zamanımıza kadar büyük bir değişikliğe uğramadan gelen Anadolu şehirlerinden birisidir. Kültepe vesikalarında "Melita" şeklinde görülen Malatya'dan Hitit vesikalarında "Maldia" olarak bahsedilmektedir. Asur İmparatorluk devri vesikalarında ise Meliddu, Melide, Melid, Milid, Milidia olarak geçmektedir. Urartu kaynaklarında ise Melitea denilmektedir. Malatya kelimesinin Hititçe "bal" anlamına gelen "Melid"den türediği anlaşılmaktadır. Hitit hiyeroglif kitabelerinde Malatya şehri, bir öküz başı ve ayağı ile ifade edilmektedir.

1515 yılından itibaren Osmanlı yönetimi altına giren Malatya, Harput Vilayeti’ne bağlı iken, Cumhuriyetle birlikte (20 Nisan 1924 Anayasası 89. maddesi ile) il olmuştur. İl olduktan sonraki ilk belediye başkanı, Hasanbey Caddesi'ne de ismi verilen son Osmanlı beyi Hasan Derinkök'tür.

Cumhuriyet dönemi

Malatya ili 1927-1931

yıllarında; Adıyaman, Kâhta, Arapgir, Akçadağ, Hekimhan, Pütürge ve Kemaliye (Eğin) ilçelerinden oluşuyordu. Toplam nüfusu 258.331 olup merkez nüfusu köylerle birlikte 56.528’di. Vali Mehmet Tevfik Bey, belediye başkanı Mehmet Naim Karaköylü idi. Belediye binası Emir Ahmedoğlu Hanı’ndaydı.

Şehirde Cumhuriyet Halk Partisi, TürkOcağı, Türk Hava Kurumu, Kızılay kurumlarının birer şubesi bulunmaktaydı.

2012 yılında çıkarılan 6360 sayılı kanun ile Malatya'da sınırları il mülki sınırları olan büyükşehir belediyesi kuruldu ve 2014 Türkiye yerel seçimlerinin ardından büyükşehir belediyesi çalışmalarına başladı.

Coğrafya ve çevre

Coğrafi konum

Arazi yapısı

Malatya, Doğu Anadolu bölgesinin batı bölümünde yer almaktadır. Doğuda Elâzığ (98 km) ve Diyarbakır (251 km), güneyde Adıyaman (185 km), batıda Kahramanmaraş (219 km), kuzeyde Sivas (245 km) ve Erzincan (363 km) illeri ile çevrilidir.

İl genelinde yer alan dağların başlıcaları Malatya Dağları, Beydağı, Nurhak Dağları, Akçababa Dağları, Yama Dağı iken, başlıca akarsular Söğütlü Çayı, Morhamam Çayı, Kuruçay, Tohma Suyu, Sultansuyu, Sürgü Suyu, Beylerderesi, Mamıhan ve Şiro Çayı'dır.

İl, İç Anadolu, Akdeniz, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin arasında tampon bir bölge olma özelliğini de taşımaktadır.

Malatya ili, deprem kuşağı bakımından ikinci büyük fay kuşağında yer alır. Bölgenin dağlık ve dinamik bir yer hareketliliğine maruz kalması sonucu depremler sık sık meydana gelir. Yani kıvrımlı bir arazi şekli yaygındır. Malatya'nın deniz seviyesinden yüksekliği 960 metredir (merkez).

İklim

Malatya ilinde karasal iklim koşulları hüküm sürer. Evvel çok çetin kış ayları yaşanıyor olsa da Malatya'daki su potansiyeli sebebiyle son yıllarda inşa edilen barajlar il genelinde iklimi fazlaca yumuşatmıştır. Bölge iklim koşullarına göre oldukça ılıman bir iklim hüküm sürmektedir.

Malatya iklimi
Aylar	Oca	Şub	Mar	Nis	May	Haz	Tem	Ağu	Eyl	Eki	Kas	Ara	Yıl
En yüksek sıcaklık (°C)	14,2	18,9	27,2	33,7	36,0	40,0	42,5	41,5	38,8	34,4	25,0	18,0	42,5
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C)	3,4	5,6	11,7	18,5	23,9	29,6	34,0	33,8	29,1	21,3	12,5	5,6	19,0
Ortalama sıcaklık (°C)	−0,1	1,5	6,8	13,1	18,1	23,2	27,4	27,1	22,4	15,4	7,7	2,2	13,7
Ortalama en düşük sıcaklık (°C)	−3	−2	2,3	7,7	11,9	16,3	20,0	20,0	15,6	10,0	3,9	−0,6	8,5
En düşük sıcaklık (°C)	−19,2	−21,2	−13,9	−6,6	0,1	4,9	10,0	10,9	5,7	−1,2	−12	−22,2	−22,2
Ortalama yağış (mm)	40,9	38,0	50,9	56,4	48,6	18,2	1,9	1,5	6,9	36,7	42,1	40,5	382,6
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü

Akarsular ve göller

Orduzu-Pınarbaşı gölleri meşhurdur; piknik ve dinlenme merkezidir. Ayrıca Fırat'ın büyük bir bölümü de Malatya'nın doğusundan geçmektedir. Pütürge ilçesinin Şiro Çayı da meşhur akarsularındandır ve bu akarsu balığıyla ünlüdür.

Bitki örtüsü

Malatya il topraklarının % 54’ü çayır ve meralarla, %31’i ekili ve dikili arazi ile kaplıdır. Ormanı azdır, ormanlık alanı %10’dur. Geniş Malatya Ovası, bozkır görünümündedir. Akarsu çevreleri orman gibi uzayan kayısı bahçeleri ile kaplıdır. Malatya Toroslarında en çok meşe, vadi yamaçlarında ardıç ağaçlarına rastlanır. Platolar çayır bakımından zengindir.

Malatya alüvyon topraklar

Bu topraklar, akarsular tarafından taşınan, depolanan materyaller üzerinde oluşan genç topraklardır. Üzerlerindeki bitki örtüsü iklime bağlıdır. Bulundukları iklime uyabilen her türlü kültür bitkisinin yetiştirilmesine elverişli ve üretken topraklardır.

Alüvyon topraklar Malatya ilinde daha çok Fırat Nehri ile Tohma Çayı boyunca uzanmaktadır. Toplam alanları 20.236 hektardır. Bunun 19.703 hektarı birinci sınıf, 442 hektarı yetersiz drenajlı ve ikinci sınıf, 95 hektarı ise kötü drenajlı üçüncü sınıf arazilerden oluşmaktadır.

Malatya bazaltik topraklar

Bu topraklar genellikle orta derin veya sığdır. Ağır killi topraklardır ve profilleri iyi gelişmemiştir. Malatya’da bu topraklar Kürecik bucağının batısında ve güneyinde ve Arapgir ile Arguvan arasında bulunurlar. 75.080 hektarlık ölçümleri ile ilde %6,1′lik yer tutan Bazaltik toprakların %26’sı toprak işlemeli tarıma uygundur. %66′lık kısmı meradır.

Nüfus

Güncel Nüfus Değerleri (TÜİK 4 Şubat 2021 verileri)

Malatya il nüfusu: 806.156 (2020 sonu). İlin yüzölçümü 12.259 km²'dir. İlde km²'ye 66 kişi düşmektedir. (Yoğunluğun en fazla olduğu ilçe: 348 kişi ile Yeşilyurt’tur)

İlde yıllık nüfus artış oranı %0,75 olmuştur. Nüfus artış oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: Yeşilyurt (% 3,85)-Kale (-% 7,67)

04 Şubat 2021 TÜİK verilerine göre 13 İlçe ve belediye, bu belediyelerde toplam 719 mahalle bulunmaktadır.

2020 yılı sonunda Malatya ili ve ilçelerinin yerleşim yeri ve nüfusla ilgili sayısal bilgileri
İlçe	Nüfus 2019	Nüfus 2020	Fark	N.Artışı %	Mah.Say.	Alanı km²	Yoğunluk
Akçadağ	29.064	28.709	-355	-1,22	77	1.118	26
Arapgir	10.275	10.028	-247	-2,40	63	987	10
Arguvan	7.626	7.315	-311	-4,08	49	1.096	7
Battalgazi	304.787	303.226	-1.561	-0,51	103	947	320
Darende	26.166	25.647	-519	-1,98	67	1.482	17
Doğanşehir	38.690	38.605	-85	-0,22	39	1.364	28
Doğanyol	4.051	3.932	-119	-2,94	16	177	22
Hekimhan	18.345	16.965	-1.380	-7,52	65	1.514	11
Kale	6.085	5.618	-467	-7,67	28	237	24
Kuluncak	7.783	7.513	-270	-3,47	28	645	12
Pütürge	13.889	13.663	-226	-1,63	68	1.086	13
Yazıhan	13.786	13.024	-762	-5,53	33	653	20
Yeşilyurt	319.618	331.911	12.293	3,85	83	953	348
Malatya	800.165	806.156	5.991	0,75	719	12.259	66

Malatya il nüfus bilgileri
Yıl	Toplam	Sıra	Fark	Şehir - Kır
1965	452.624	27		%32 147.040 305.584 %68
1970	510.979	29	%13	%35 179.647 331.332 %65
1975	574.558	27	%12	%37 215.250 359.308 %63
1980	606.996	25	%6	%40 241.560 365.436 %60
1985	665.809	29	%10	%46 307.623 358.186 %54
1990	702.055	28	%5	%54 379.188 322.867 %46
2000	853.658	24	%22	%59 499.713 353.945 %41
2007	722.065	29	-%15	%64 462.569 259.496 %36
2008	733.789	29	%2	%67 492.411 241.378 %33
2009	736.884	29	%0	%64 468.310 268.574 %36
2010	740.643	29	%1	%65 480.144 260.499 %35
2011	757.930	28	%2	%66 498.588 259.342 %34
2012	762.366	28	%1	%66 504.793 257.573 %34
2013	762.538	28	%0	%100 %0
2014	769.544	27	%1	%100 %0
2015	772.904	27	%0	%100 %0

Ekonomi

Malatya, ekonomik olarak bölgenin en gelişmiş şehridir. Ekonomi başlıca kayısıya dayanır. Malatya'da bulunan birçok kayısı fabrikası istihdam sağlar. Bunun yanında, tekstil fabrikaları ekonomiye can verir. Malatya'da iki organize sanayi bölgesi bulunmaktadır ve üçüncü organize sanayi bölgesinin altyapı ihaleleri tamamlanmıştır. Ayrıca Malatya'nın teşvik paketi kapsamında bazı büyük şirketler, bölgeye yatırım yapmışlardır. Buna Eczacıbaşı'nın yapım aşamasında olan nükleer tıp fabrikası örnektir. Ayrıca Malatya'da sanayi sitelerinde bulunan küçük işletmeler de Malatya ekonomisine can verir. İnönü Üniversitesi de ticaretin ve kentin büyümesinde etkili olmuştur. Malatya'da birden fazla hidroelektrik santralleri bulunmaktadır. Bunlardan biri Karakaya Barajı'ndadır.

Tarım

Tarım genelde Malatya Ovası’nda yapılır ve başlıca ürün kayısıdır. Dünyanın kayısı ihtiyacının yüzde 80'i Malatya'dan karşılanmaktadır. Dağlık kesimlerde küçük ve büyük baş hayvancılığı yapılmaktadır ancak şehrin ekonomisine fazla bir katkısı olmamakla birlikte damızlık koyun keçi yetiştiricileri birligi ve süt birliği ve damızlık sığırcılık birliği de bulunmaktadır. Bunların dışında Arapgir üzümleri, Yeşilyurt kirazları ve Hekimhan cevizleri de meşhurdur. Ekonomik anlamda katkı da sağlar.

Konum

Konum Bilgileri Tablosu

Konum Bilgileri
İlçe	Kuruluş Yılı	Alanı km²	Rakım mt.	Merkeze km	Ulaşan Yollar
Akçadağ	Cumh.önce	1.118	1.056	38	-22=>44-53, 44-56
Arapgir	Cumh.önce	987	1.172	120	-18, -05
Arguvan	1954	1.096	1.163	72	-01=>44-77
Battalgazi	1987	947	782	9	-23, 44-29, 44-25
Darende	Cumh.önce	1.482	1.027	112	-21, 44-80, 44-83
Doğanşehir	1946	1.364	1.225	59	-10=>44-52, 44-56
Doğanyol	1990	177	929	91	-23=>44-25=>44-26
Hekimhan	Cumh.önce	1.514	1.122	85	-09, 44-79
Kale	1990	237	729	42	-23
Kuluncak	1990	645	1.276	116	-09 (Hekimhan)=>44-79, 44-84
Pütürge	Cumh.önce	1.086	1.224	73	-23=>44-25
Yazıhan	1990	653	828	43	-09, 44-81
Yeşilyurt	1957	953	1.010	14	-23, -01, 44-50
Malatya	Cumh.önce	12.259	970
*Metropol İlçelerin merkeze uzaklıkları, kaymakamlık ile valilik arasındaki uzaklıktır.

Kültür

Malatya Kayısısı

Malatya, bölge için önemli bir kültür sanat merkezidir. Buna müze ve sonradan açılan alışveriş merkezi büyük ölçüde katkıda bulunmuştur. Ayrıca, devlet tiyatrosunun açılması, kültür ve kongre merkezinin açılması, Malatya kültür ve sanatını önemli ölçüde değiştirmiştir.

Camiler

Malatya Merkez Mücelli Caddesinde caminin giriş kapısı üzerinde yer alan kitabesine göre yapımı1793 tarihli Yusuf Ziya Paşa Camii bulunmaktadır. Malatya merkezinde yaklaşık 100 yıllık tarihi olan bir cami bulunmaktadır. Adı Hacı Yusuf Taş Cami olan eser halk arasında Yeni Cami olarak bilinir. Son yıllarda restore edilmiştir. Bir diğer cami de Ulu Cami'dir. Ulu Cami’nin tarihi yedinci yüzyıla kadar uzanmaktadır. Ulu Cami’yi Araplar, Malatya ilimizin 8 km kadar kuzeyinde bulunan Battalgazi ilçesinde inşa etmişlerdir. Eski kaynaklardan öğrenilen bilgiye göre yıkılan Ulu Cami, Anadolu Selçuklu zamanında 1224 yılında yeniden inşa edilmiştir.

Müzeler

Malatya Arkeoloji Müzesi (Kuruluş: 7 Mart 1971)

Arkeolojik alanlar

Arslantepe Höyüğü (Orduzu belediye sınırları içinde bulunur): eski bir yerleşim bölgesi, ilk arkeolojik araştırmalar 1932'de Fransızlar tarafında yapılır. Bu alanda bir açık hava müzesi yapılması planlanıyor. Aslantepe Höyüğü'nde bugüne kadar birçok medeniyet yaşamıştır.Aslantepe höyüğü dünyada kurulan ilk yerleşim bölgelerinden biridir ve bugüne kardar 27 medeniyeti ağırlamıştır.

Mutfak

Malatya usulü tarhana çorbası,içli köfte, analı kızlı, kayısı tatlısı, ekşili köfte, mercimekli köfte, kulak çorbası, tavşanlı yufka, kaburga dolması, tava, kâğıt kebabı, kalbur hurması, bilik, pirpirim cacığı, yapraklı köfte, kiraz yaprağı köftesi, saç kavurması, kürt sarması, ıspanaklı ekmek, baklalı pilav ve kömbe.

Turizm

Kentin ilçelerinden biri olan Battalgazi’de ise Selçuklular ve Osmanlılar döneminden kalma eserler bulunmaktadır. Devlet tiyatroları Malatya şubesinin açılmasıyla Malatya bölgedeki kültür alanında da önemli bir aşama kaydetmiş ve çevre illerden gelen sanatseverler sayesinde kültür turizmi önemli bir ivme kazanmıştır. Gürpınar Şelalesi de ülkemizdeki sayılı doğa harikalarından birisi ve turistlerin uğrak mekânlarındandır.

Spor

2018-2019 Sezonunda, Yeni Malatyaspor, süper ligi 5.sırada tamamlayarak, UEFA Avrupa Ligi 'ne katılma hakkı elde etmiştir. BAL'da ki 2 takımından Yeşilyurt Belediyespor, 3.lige çıkmıştır. Malatya BŞB SK'nın Voleybol 1. ve 2. liglerindeki 2 takımı ve hentbol 2.ligdeki takımı küme düşmüştür. Voleybol bölgesel liginde 2 takımı yer almıştır.

Ziraat Türkiye Kupası'nda Yeni Malatyaspor, yarı finalde Galatasaray'a elenerek kupa 3.sü olmuştur.

Önemli spor tesisleri: Yeni Malatya Stadyumu (27.044), Malatya Spor Salonu (3.200), Atatürk Spor Salonu (1.500) ve Atletizm Pisti'dir.

Yönetim

Merkezi Yönetim

Büyükşehir illerinde Merkezi yönetim Vali, İl Müdürleri ve İl Danışma Kurulundan oluşur.

Malatya, bir büyükşehir'dir. Bu özelliğine göre yönetimi belirlenmiştir. Protokolde ilk sırada yer alan Vali, merkezi yönetimi temsil eder ve Cumhurbaşkanı tarafından atanır.

Büyükşehir yapılan illerde, İl Genel Meclisi, yetki ve görevlerini Büyükşehir Belediye Meclisi’ne devretmiş ve kaldırılmıştır.

Malatya Valisi 1968-Edirne doğumlu Aydın BARUŞ 5 Kasım 2018 tarihinde Bolu Valisi iken atanmıştır.

Vali ve Kaymakamlara ait bilgiler Malatya'nın ilçeleri sayfasında gösterilmiştir.

Yerel yönetim

Büyükşehir Belediyelerinde Yerel yönetim, Büyükşehir Belediye Başkanı, Büyükşehir Belediye Meclisi ve Büyükşehir Belediye Encümeni'nden oluşur.

Yerel yönetimi temsil eden Büyükşehir Belediye Başkanı, ildeki tüm seçmenlerin oy çokluğu ile seçilir. Yerel seçimlerde İlçe Belediye Başkanı ve İlçe Belediye Meclisi için de oy kullanılarak ilçelerin belediye meclisleri oluşur. İlçe Belediye meclislerinden alınan üyelerle (başkan kontenjanı, ilçe nüfusu ve parti oy oranına göre) de Büyükşehir Belediye Meclisi oluşur. Bu mecliste ilçe belediye başkanları da yer alır. Meclisin başkanı Büyükşehir Belediye Başkanı'dır.

Büyükşehir belediye encümeni, belediye başkanının başkanlığında, belediye meclisinin kendi üyeleri arasından bir yıl için gizli oyla seçeceği beş üye ile biri genel sekreter, biri malî hizmetler birim amiri olmak üzere belediye başkanının her yıl birim amirleri arasından seçeceği beş üyeden oluşur.(5216 saylı kanun 16.madde)

Büyükşehir yapılan illerde, İl Genel Meclisi, yetki ve görevlerini Büyükşehir Belediye Meclisi’ne devretmiş ve kaldırılmıştır.

Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı, 1958-Malatya doğumlu Selahattin Gürkan (AK PARTİ), 31 Mart 2019 seçimlerinde %68,47 oy oranıyla seçilmiştir.

İlçe belediyeleri, 2019 Türkiye yerel seçimlerine göre, üç değişik parti ve bir bağımsız tarafından yönetilmektedir. Bu ilçelerden 8'i AK PARTİ, 3'ü CHP ve 1'i MHP'li belediye başkanıdır.

Malatya Büyükşehir Belediye Meclisi üye sayısı 50’dir (Büyükşehir Belediye Başkanı, 13 ilçe belediye başkanı ve 36 üye) Bunların 34’ü AK PARTİ, 11'i CHP, 3’ü, MHP, 1'i BBP ve 1'i bağımsızdır.

Eğitim

Ülkenin önemli üniversitelerinden olan İnönü Üniversitesi ve Turgut Özal Üniversitesi başta olmak üzere birçok ilk ve ortaokul mevcut olup Fatih projesiyle birçok okula akıllı tahta ve öğrencilere verilen tablet bilgisayarlarla desteklenen eğitim modernizasyonu tüm ülkede olduğu gibi Malatya eğitimine projenin ilk yılından büyük katkı sağlamıştır. Ayrıca 91.000 Dev Öğrenci Projesi ile daha da iyi eğitim verilmeye başlanan Malatya'da il halkının ihtiyaçlarını karşılayacak düzeyde okul vardır. Halkın eğitim düzeyi iyi derecededir.

Altyapı

Ulaşım

Şehir içi ulaşım

Malatya'da şehir içi ulaşım halk otobüsleri, dolmuşlar ve trambüsler ile yapılmaktadır. Trambüs; Malatya çevreyolu üzerinde MAŞTİ - İnönü Üniversitesi üzerinde kurulmuş olan elektrik ile çalışan 36 km uzunluğunda 55 adet istasyon bulunan bu istasyonlardan, 11 tanesi turnikeli 44 tanesi normal biniş istasyonu olan Maşti (Yeşilyurt belediyesinden) başlayarak Yeni Devlet Hastanesi, Köy Garajı, Emeksiz, Battalgazi Kavşağı, Tandoğan, Araştırma Hastanesi ve İnönü Üniversitesine kadar devam eden seyir hattı ile Türkiye'de ilk kez Malatya'ya kurulan toplu taşıma sistemidir.

Karayolu

Malatya'da karayolu ulaşımı TCK tarafından yapılan şehirler arası devlet yollarından sağlanmaktadır. Bu yollardan en önemlisi Kayseri'den gelen ve Elâzığ'a giden D 300 karayoludur. Bunun dışında Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki konumundan dolayı üç bölgeye komşu kavşak noktasındadır. Bu nedenle her yöne açılan yolları vardır. Ayrıca uluslararası havalimanıyla Almanya'nın Frankfurt ve diğer Avrupa şehirlerine ulaşım sağlanmaktadır. Her gün İstanbul, Ankara ve İzmir'e uçuş bulunmakla beraber yaz sezonlarında Antalya uçuşları mevcuttur.

Bu yollar:

D 300, Kayseri - Malatya - Elazığ, İç Anadolu Bölgesi - Doğu Anadolu Bölgesi
D 850, Malatya - Adıyaman, Doğu Anadolu Bölgesi - Güneydoğu Anadolu Bölgesi
D 875, Malatya - Sivas, Doğu Anadolu Bölgesi - İç Anadolu Bölgesi
D 330, Malatya - Kahramanmaraş, Doğu Anadolu Bölgesi - Akdeniz Bölgesi

Havayolu

Malatya'da havayolu ulaşımı Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından Malatya Akçadağ da bulunan Erhaç Havalimanı ile sağlanmaktadır.

Demiryolu

Malatya'da demiryolu ulaşımı TCDD tarafından yapılan demiryolları ile sağlanmaktadır. Dört ilçede TCDD garı bulunmaktadır.

Bu ilçeler:

Battalgazi
Akçadağ
Hekimhan
Doğanşehir

Ayrıca demiryolu güzergahları:

Malatya - Elazığ
Malatya - Sivas
Malatya - Adıyaman

Malatya - Elazığ demiryolu hattında bulunan Fırat demiryolu köprüsü Türkiye'nin en uzun köprüsü olmakla beraber önemi büyüktür.

Kardeş şehirler

Buhara, Özbekistan
Batken, Kırgızistan
Kahramanmaraş, Türkiye
Lefke, KKTC
prešov, Slovakya
Mekke, Suudi Arabistan

Malatya
İl & Büyükşehir
Belediye logosu
Malatya'nın Türkiye'deki konumu
Ülke	Türkiye
Bölge	Doğu Anadolu Bölgesi
Alt idari birimler	Daraltılmış liste Akçadağ Arapgir Arguvan Battalgazi Darende Doğanşehir Doğanyol Hekimhan Kale Kuluncak Pütürge Yazıhan Yeşilyurt
İdare
• Belediye Başkanı	Selahattin Gürkan (Ak Parti)
• Vali	Aydın Baruş
Yüzölçümü
• İl & Büyükşehir	12,259 km² (4.733 mil²)
Rakım	977 m (3.205 ft)
Nüfus (2020)
• İl & Büyükşehir	806,156
• Yoğunluk	66/km² (170/mil²)
• Metropol	624,005
Zaman dilimi	UTC+03.00 (UDAZD)
Posta kodu	44000
Alan kodu	(+90) 422
Plaka kodu	44
Resmî site www.malatya.gov.tr www.malatya.bel.tr