16 Şubat

Olaylar

600 - Papa I. Gregorius, hapşıran kişiye "Tanrı seni kutsasın" denebileceğine karar verdi.
1872 - Beyoğlu Telgrafhanesi işçileri greve çıktı.
1916 - Rus İmparatorluğu, Erzurum'u işgal etti.
1918 - Litvanya, hem Rusya (Sovyetler Birliği) hem de Almanya'dan bağımsızlığını ilan etti.
1920 - Balıkesir'in kuzeyinde, Manyas ve Gönen bölgelerinde ikinci Ahmet Anzavur isyanı başladı. (İsyan 16 Nisan'da bastırıldı.)
1925 - Türkiye'de sivil ve askeri havacılığı desteklemek amacıyla, sonraları "Türk Hava Kurumu" adını alacak olan, "Türk Tayyare Cemiyeti" kuruldu.
1926 - Mustafa Kemal'in de olduğu heyet, Ankara'da Hâkimiyet-i Milliye gazetesinin yeni binasını açtı.
1937 - Wallace Carothers, naylonun patentini aldı.
1948 - Pertev Naili Boratav, Muzaffer Şerif Başoğlu ve Niyazi Berkes sosyalist oldukları gerekçesiyle üniversiteden uzaklaştırılmışlardı. Danıştay, görevlerine iade etti.
1949 - Türkiye'de ilkokulların dördüncü ve beşinci sınıflarında, din dersi okutulmaya başlandı.
1950 - Yeni Seçim Kanunu, ikinci defa görüşülerek kabul edildi. Buna göre seçimler tek dereceli, genel, eşit ve gizli oy, açık tasnif ilkeleri ile yapılacak, çoğunluk sistemine göre ve adli teminat altında yürütülecek.
1953 - Türkiye-ABD arasında, telefon hattı açıldı.
1959 - Fidel Castro, Fulgencio Batista'nın Küba Devrimi sonucu 1 Ocak'ta Başkanlıktan uzaklaştırılmasının ardından, Küba Devlet Başkanı oldu.
1961 - Explorer 9, NASA tarafından uzaya fırlatıldı.
1968 - Haleyville'de (Alabama, ABD) ilk "911" acil telefon sistemi çalışmaya başladı.
1969 - 6. Filoyu protesto için düzenlenen "Amerikan Emperyalizmine Karşı İşçi Mitingi"nde gösteri yapanlara, sağcı militanların "Müslüman Türkiye" sloganlarıyla saldırmasıyla başlayan olaylarda; Ali Turgut Aytaç ve Duran Erdoğan öldürüldü, yaklaşık 200 kişi yaralandı. Bu olay tarihe "Kanlı Pazar" diye geçti.
1973 - Rauf Denktaş, Kıbrıs Cumhurbaşkanı Yardımcılığına seçildi.
1976 - Türkiye'nin Beyrut Büyükelçiliği Başkatibi Oktar Cirit, tabancayla vurularak öldürüldü. Saldırıyı ASALA üstlendi. (Bknz. 1976 Beyrut saldırısı)
1977 - Bakanlar Kurulu'nun THY grevini erteleyen kararı, Danıştay tarafından oy çokluğu ile alınan kararla durduruldu.
1978 - Danıştay, İsmail Cem'in TRT'nin yasal Genel Müdürü olduğuna karar verdi.
1978 - Maliye Bakanı Ziya Müezzinoğlu, yabancı kaynaklı eşyaların satışının yasaklandığını açıkladı.
1979 - İran'da İran İslam Devrimi sonrası Humeyni karşıtları, ardı ardına idam edildi.
1979 - Vakıf Gureba Hastanesi, İstanbul'un üçüncü tıp fakültesi oldu.
1980 - TBMM'den ilk kez 5 saat televizyon naklen yayını yapıldı.
1981 - Türkiye İşçi Partisi Genel Başkanı Behice Boran, 8 yıl 9 ay hapse mahkûm edildi. Behice Boran, Kasım 1980'den beri yurt dışında bulunuyordu.
1981 - 12 Eylül Darbesi'nden sonra kurulan Genelkurmay Sıkıyönetim Askeri Hizmetler Koordinasyonu Başkanlığı, bir bildiri yayımladı; aralarında Abdullah Öcalan ve Kemal Burkay'ın da bulunduğu 45 kişinin, 19 Mart tarihine kadar yurda dönmeleri çağrısında bulundu.
1986 - Portekiz'de seçimler yapıldı. Mario Soares, 60 yıl sonra Portekiz'in ilk sivil Başkanı oldu.
1988 - Türkiye'de 65 yaşındaki bir kanser hastası, TRT'deki "Zakkumla Kanser Tedavisi" programından etkilenerek, bahçesindeki zehirli zakkum bitkisini kaynatıp içince öldü.
1989 - Danimarka'da yapılan karşılaşmada, İskoç rakibi Pat Clinton'u yenen boksör Eyüp Can, Avrupa Profesyonel Boks Şampiyonu oldu.
1990 - Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) kuruldu. Vakfın başkanlığına Yavuz Önen seçildi.
1991 - 7 bin homoseksüel Londra Hyde Park'ta büyük bir miting düzenledi.
1998 - Gümrük Birliği Ortak Komitesi'nin, 7. dönem toplantısı yapıldı.
1998 - Çin Havayollarına ait bir yolcu uçağı, Çan Kay Şek Uluslararası Havaalanı yakınlarında düştü: 202 kişi öldü.
1999 - PKK lideri Abdullah Öcalan'ın Türkiye güvenlik güçlerince, Kenya'nın başkenti Nairobi'de yakalanmasının ardından, örgüt taraftarları Avrupa çapında elçilik işgalleri ve rehin alma eylemlerine giriştiler.
1999 - Bir zamanların Donanma atış şampiyonu olan Türk Deniz Kuvvetleri bünyesindeki TCG Alçıtepe (D-346) (eski USS Robert A. Owens (DD-827)) hurdaya ayrıldı.
1999 - Özbekistan'nın başkenti Taşkent'te, Cumhurbaşkanı İslam Kerimov'a suikast girişimi yapıldı. Kerimov, saldırıdan şans eseri kurtuldu. Fakat 15 Özbek asker hayatını kaybetti, onlarca kişi yaralandı. Saldırıyı Hizb ut-Tahrir üstlendi.
2001 - Danıştay İdari Dava Dairesi Genel Kurulu, Aktaş Elektrik imtiyaz sözleşmesini hukuka aykırı buldu.
2005 - İstanbul Bağımsız Milletvekili Yaşar Nuri Öztürk, Halkın Yükselişi Partisi'ni kurdu.
2005 - Eski Başbakan Mesut Yılmaz ve eski Devlet Bakanı Güneş Taner'in, Türk Ticaret Bankası ihalesine fesat karıştırmak suçundan Yüce Divan'da yargılanmalarına başlandı.
2006 - Çadırlardan oluşan Seyyar Ordu Cerrahi Hastaneleri'nin (Mobile Army Surgical Hospital, MASH) sonuncusu da, ABD ordusunda hizmetten kaldırıldı.

Doğumlar

1620 - Friedrich Wilhelm, Brandenburg elektörü ve Prusya Dükü (ö. 1688)
1727 - Nikolaus Joseph von Jacquin, Hollanda-Avusturyalı hekim, kimyager ve bitki bilimci (ö. 1817)
1731 - Marcello Bacciarelli, İtalyan ressam (ö. 1818)
1763 - Augustin Miletić, Bosna-Hersekli Fransisken Katolik rahibi ve apostolik vekili (ö. 1831)
1811 - Béla Wenckheim, Macar siyasetçi (ö. 1879)
1812 - Henry Wilson, 18. Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcısı (ö. 1875)
1816 - Kaspar Gottfried Schweizer, İsviçreli gökbilimci (ö. 1873)
1821 - Heinrich Barth, Alman kaşif ve bilim insanı (ö. 1865)
1822 - Francis Galton, İngiliz bilim insanı (ö. 1911)
1826 - Julius Thomsen, Danimarkalı kimyager ve akademisyen (ö. 1909)
1831 - Nikolay Leskov, Rus gazeteci, romancı ve kısa öykü yazarı (ö. 1895)
1834 - Ernst Haeckel, Alman zoolog (evrim teorisinin savunucularından ve evrime ilişkin yeni kuramların kurucusu) (ö. 1919)
1841 - Armand Guillaumin, Fransız izlenimci ressam ve taşbaskıcı (ö. 1927)
1847 - Arthur Kinnaird, Britanyalı futbolcu (ö. 1923)
1848 - Octave Mirbeau, Fransız yazar (ö. 1917)
1884 - Robert Joseph Flaherty, Amerikalı film yönetmeni ve yapımcı (ö. 1951)
1888 - Ferdinand Bie, Norveçli atlet (ö. 1961)
1893 - Mihail Tuhaçevski, Sovyet mareşal (II. Dünya Savaşı öncesinde Kızıl Ordu'nun modernleştirilmesini gerçekleştiren) (ö. 1937)
1913 - Keriman Halis, Türk piyanist, model ve Türkiye'nin ilk Dünya güzeli (ö. 2012)
1918 - Patty Andrews, Amerikalı şarkıcı ve oyuncu (ö. 2013)
1926 - John Schlesinger, İngiliz yönetmen (ö. 2003)
1926 - Memet Fuat, Türk eleştirmen, yazar, eğitimci ve voleybol antrenörü (ö. 2002)
1929 - Zihni Küçümen, Türk tiyatro sanatçısı, çevirmen ve yazar (ö.1996)
1935 - Sonny Bono, Amerikan şarkıcı, oyuncu ve politikacı (ö. 1998)
1936 - Fernando Solanas, Arjantinli film yönetmeni, senaryo yazarı ve politikacı (ö. 2020)
1938 - Claude Jorda, Fransız hâkim
1941 - Kim Jong-il, Kuzey Kore'nin eski ulusal lideri (ö. 2011)
1949 - Marc de Jonge, Fransız aktör (ö. 1996)
1954 - Margaux Hemingway, Amerikalı model ve sinema oyuncusu (ö. 1996)
1955 - Emine Erdoğan, Türkiye Cumhuriyeti'nin 12. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi
1958 - Ice-T, Amerikalı rapçi ve oyuncu
1959 - Hakan Oruçkaptan, Türk beyin ve sinir cerrahisi uzmanı (ö. 2017)
1962 - Levent İnanır, Türk sinema ve dizi oyuncusu
1970 - Serdar Ortaç, Türk şarkıcı
1978 - Faik Ergin, Türk oyuncu ve manken
1979 - Valentino Rossi, İtalyan motosiklet yarışçısı
1983 - Aslıhan Gürbüz, Türk tiyatro sanatçısı
1986 - Nevin Yanıt, Türk atlet
1989 - Elizabeth Olsen, Amerikalı sinema oyuncusu
1996 - Nana Komatsu, Japon oyuncu ve manken

Ölümler

1279 - III. Afonso, Portekiz Kralı (d. 1210)
1391 - V. İoannis, Bizans İmparatoru (d. 1332)
1459 - Akşemseddin, Türk âlimi ve II. Mehmed'in hocası (d. 1389)
1892 - Henry Walter Bates, İngiliz doğabilimcisi ve kâşif (d. 1825)
1899 - Félix Faure, Fransa'da Üçüncü Cumhuriyet'in altıncı cumhurbaşkanı (d. 1841)
1901 - Édouard Delamare-Deboutteville, Fransız sanayici ve mühendis (d. 1856)
1917 - Octave Mirbeau, Fransız yazar (d. 1848)
1934 - Kaptanzade Ali Rıza Bey, Türk söz yazarı ve besteci (d. 1881)
1963 - Salih Tozan, Türk oyuncu (d. 1914)
1991 - Bülent Tarcan, Türk beyin cerrahı ve besteci (d. 1914)
1993 - Mahir Canova, Türk tiyatro yönetmeni (d. 1914)
1999 - Necil Kazım Akses, Türk senfonik müzik bestecisi (d. 1908)
2000 - Lila Kedrova, Rus asıllı Fransız oyuncu (d. 1918)
2001 - Ali Artuner, Türk futbolcu (d. 1944)
2013 - John Ayldon, İngiliz opera şarkıcısı (d. 1943)
2015 - Lesley Gore, Amerikalı şarkıcı (d. 1946)
2015 - Fikret Şeneş, Türk şarkı sözü yazarı (d. 1921)
2016 - Butros Butros-Gali, Mısırlı diplomat ve Birleşmiş Milletler'in 6. Genel Sekreteri (d. 1922)
2020 - Larry Tesler, Amerikalı bilgisayar bilimcisi (d. 1945)

Tatiller ve özel günler

Bitlis'in Tatvan ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918).

Kaynak : Wikipedia.org