Pek çok farklı sincap türü vardır. Ormanlık ve çalılık bölgelerde yaÅŸayan sincaplar, bazen insanlar ile aynı alanları paylaÅŸarak yiyecek topladıkları ve etrafları temizledikleri de görülebilir. EvcilleÅŸtirilmeye meyilli olan bu kemirgen canlılarla insanlar arasında bir etkileÅŸim vardır. Sincaplar ve insanlar arasındaki bu etkileÅŸim, bu sevimli hayvanların birçok tasvirine yol açmıştır, ancak gerçek yaÅŸamdaki sincaplar ve insanlar bir araya geldiÄŸinde problemler ortaya çıkabilir.
Hayvanlar âleminin en ÅŸirin canlıları arasında anılan bu canlılar, büyük ve iri gözleriyle çok ilgi çekmektedirler. Kabarık rengarek tüyleri, uzun kuyruklarının yanı sıra vücutlarının alt kısmı pürüzsüz tanımlanacak beyaz türlere sahiptir. Sincaplar, sincap familyasının Sciuirade memelilerin üyeleridir ve 25 sincap türü vardır. Renkleri griden kızıl kahverengiye kadar deÄŸiÅŸir ve açık, koyu renklerde deÄŸiÅŸen çizgileri bulunur. En küçük sincap türü sadece 17.7 cm uzunluÄŸunda ve 25,3 gr ağırlığında olup en büyük sincap 28 cm uzunluÄŸunda ve yaklaşık 455 gr’dır. Tüm sincapların büyük yanak keseleri bulunur ve yüksek perdeli ıslık ve cıvıltıları kullanarak iletiÅŸim kurarlar. Sincap türlerinin çoÄŸu, Kuzey Amerika, Kanada’dan Meksika’ya kadar bulunmasına raÄŸmen orta Rusya’dan Çin ve Japonya’ya kadar deÄŸiÅŸen Asya türleri vardır. DoÄŸu sincapı, Mississippi Nehri’nin doÄŸusundaki bölgeye hakimdir ve birkaç sincap türü, Mississippi’nin batısında yaÅŸamaktadırlar. Bu canlılar, çeÅŸitli ortamlarda yaÅŸayabilir, ancak genellikle çalılık veya ormanların kenarlarında bulunur. Sincaplar ayrıca evlerin arka bahçelerinde bulunabilir ve hatta ÅŸehir parklarında yaÅŸayabilirler.
Sincaplar, büyük yanak keselerinde taşıdıkları yiyecekleri saklayabilecekleri yerlerde yaÅŸamayı tercih ederler. YaÅŸayabilecekleri yerlere çalılar ve kütüklerin yanı sıra sincapların yerden kazdığı yuvalar da dâhildir. Bu canlılar tohumları, fındıkları, meyveleri bazen de böcekleri ve kuÅŸları yiyerek beslenirler. Kentsel ortamlarda yaÅŸayan sincaplar ayrıca patates cipsi, kraker, bisküvi ve ekmek gibi insan yiyeceklerini de yiyebilirler. Genellikle yalnızca çiftleÅŸme sırasında diÄŸer bir sincapla bir araya gelen bu canlılar diÄŸer zamanlarda tek başına yaÅŸayan canlılardır. Otobur canlılar arasında yer alan sincaplardan diÅŸiler yetiÅŸkin olduÄŸunda bir defa da 5 yavru doÄŸrurabilir ve bu verimlilik ömrü boyunca sürebilir.
Bu minik hayvanların diÄŸer her canlıda olduÄŸu gibi çevre üzerinde olumlu etkileri vardır. Yiyecekleri toplayıp depolayarak yaÅŸadıkları ekosistemler boyunca tohum ve mantar sporları dağıtarak yeni büyümeyi teÅŸvik ederler. Ayrıca etçil hayvanlar için bir yiyecek kaynağı da saÄŸlarlar. Sevimli olan bu canlılar, ne yazık ki özellikle insanlar onlarla etkileÅŸime girdiÄŸi zamanlarda hastalıkları da iletebilirler. Sincap ısırmaları, aÄŸrılı olmaktan baÅŸka, bakteriyel enfeksiyonlara yol açabilir. Ayrıca ekim yapılan bahçeleri kazarak, tohum ve bitki soÄŸanlarını yiyerek bu tarlalara zarar verebilirler. Ancak günümüzde sincapları ekilen soÄŸanlardan ve tohumlardan uzak tutmanın kolay pek çok yöntemleri bulunmaktadır.
Bu hayvanlar, eÄŸlence alanında popüler hayvanlardır. Sincaplar konusunda birçok çizgi flim ve animasyon filmleri çekilmiÅŸ olup bu filmler yediden yetmiÅŸ yediye ilgi görmüÅŸtür. Gördükleri ilgiden dolayı bu filmlerin serileri çekilmiÅŸtir. Disney’in çizgi film sincapları “Chip ‘n Dale” birçok canlandırılmış kısa filmin yıldızı ve çocuk televizyon dizisinin kahramanı olmuÅŸlardır. Alvin ve Sincaplar adlı animasyon filmlerindeki üç sincabı bilmeyen yoktur. Sincapların ömrü; insanlar ya da yırtıcı hayvanlar tarafından avlanmadıkları takdirde yaklaşık olarak sürece 6-8 yıldır. İnsanlarla iç içe yaÅŸamaya adapta olmuÅŸ bu canlılar, yiyecek bulamadıklarında hayatta kalmak için kendi kendilerine adaptasyon süreci baÅŸlatabilirler. Bu süreçle aynı zamanda potansiyel avcılarından da korunmak için hareketler sergileyebilirler. Sincapların hayatta kalmak için yaptığı adaptasyon sürecine kısaca bir bakalım.
Sincapların Hayatta Kalma Uygulamaları
Farklı habitatları göz önüne alındığında, sincaplar, kışın ve yiyeceklerin az olduÄŸu zamanlarda hayatta kalmak için insanların yaÅŸam alanlarına adapte oldukları gibi farklı adaptasyon uygulamalarına baÅŸvurmaktadırlar. Bu süreçte sincaplar, etrafta yiyecek taşımak için özel olarak uyarlanmış iç yanak torbalarını kullanırlar ve kış uykusuna yatarlar. Sincap kış uykusu biraz yanıltıcıdır; çünkü bu gerçek bir kış uykusu deÄŸildir. Bu kış uykusunun gerçek olarak atfedilmemesinin sebebi ise bu süreçte zaman zaman uyudukları yeraltında yanak torbalarından sakladığı yemekleri yemesinden dolayıdır.
Hazırda Bekletme Durumu
Kış mevsiminde sincaplar, solunum ve kalp atışlarını azaltarak, kendilerini ayılar gibi kış uykusundaki hayvanların yaÅŸadığı duruma benzer bir durumuna sokarlar. Bu ÅŸekilde yaparak gıda kıtlığı dönemlerinde bile hayatta kalabilirler. Bu durumda, sincap yalnızca depolanmış yiyeceklerini yemek için ara sıra uyanmak zorunda kalır. Solunum hızını dakikada 60 nefesden 20 nefese kadar düÅŸürebilen sincaplar, bu süre zarfında daha düÅŸük bir genel vücut sıcaklığına sahiptirler. Normal vücut sıcaklıkları olan 100 fahrenayt yani 37,7 dereceden 45 fahrenayt yani 7,2 dereceye kadar düÅŸürebilirler. Dış hava sıcaklıkları arttıkça sincap gizlenme pozisyonundan ve kış uykusundan çıkar. GirdiÄŸi bu durumdan kolayca çıkabilir ve daha düÅŸük sıcaklıklar geldiÄŸinde tekrar aynı pozisyona geçebilir.
Sincap Çığlıkları
Sincaplar, çığlığı genellikle tehlikeli durumlarda karşısındakini ürkütmek, kaçırmak için uyarmada kullanılırlar. Ancak diÅŸi sincaplar tarafından kullanıldığında bu çığlıklar bir çiftleÅŸme çaÄŸrısı olarak kullanılır ve iki katına çıkar. Bu çığlıklar, saniyenin çok küçük bir kısmı kadar uzun sürer ve çığlığın türüne bakıldığı zaman; tehlike anında kuÅŸ sesine benzer bir ses çıkartırlar.
Ağaca Tırmanmak
Sincaplar, genellikle kara sincapları olarak adlandırılır ve sincap familyasıyla karşılaÅŸtırıldığında zamanlarının çoÄŸunu aÄŸaç yerine yaÅŸam alanlarının zemininde yiyecek toplayarak geçirirler. Bununla birlikte,yiyecek kıtlığı yaÅŸanıyorsa, yiyecek toplamak ve yemek için aÄŸaçların üst bölümlerine adapte olurlar. Sincaplar çok yetenekli daÄŸcılardır ve pençeleri, iÄŸne gibi incedir. Bu yapısı sayesinde rahatça ve hızlı ÅŸekilde tırmanırlar, yiyeceklerini kolayca kavrarlar. Bu yapılarından dolayı sincaplar bir aÄŸaçtan gerekli yiyecekleri alabilir ve orada bulduÄŸu yiyeceklere, meyve ve böceklere rahatça ulaÅŸabilirler.
Kaynakça:
mnn.com
livescience.com / bilgiustam.com
Yazar: Özlem Güvenç AÄŸaoÄŸlu